TΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΑΚΕΙΑ........
Αναμφιβολα η εμφανιση των αντιβιοτικων πριν 40 και πλεων χρονια,ηταν μια επανασταση στη θεραπεια των λοιμωξεων και πολλοι πιστεψαν οτι η λοιμωξη θα εκλειψει ως κλινικη οντοτητα.Η παροδος ομως του χρονου εδειξε τις δυνατοτητες, τις ωφελειες, αλλα και τους περιορισμους της αντιμικροβιακης θεραπειας.Η χρηση των αντιβιοτικων συχνα διαταρρασει τη λεπτη μικροβιακη οικολογια του σωματος,επιτρεποντας την εμφανιση αλλων μικροβιων η ανθεκτικων στελεχων και ενιοτε αρχιζει νεα λοιμωξη,βαρυτερη απ την αρχικη.
Ειναι λαθος να χροηγουνται αντιμικροβιακα φαρμακα ως αντιπυρετικα και μαλιστα οσο ψηλοτερος ο πυρετος ,τοσο να χορηγειται το ισχυροτερο η νεοτερο αντιμικροβιακο φαρμακο.Αυτη ειναι μια εσφαλμενη θεραπευτικη προσεγγιση.Κανενα απ τα αντιμικροβιακα δεν ειναι ελευθερο παρενεργειων,και αυτο γιατι ολα τα αντιβιοτικα συνδεονται με καποια μικρη η μεγαλη τοξικη δραση απεναντι στον οργανισμο.Ενδεικτικα στον παρακατω πινακα αναφερονται καποιες σημαντικες παρενεργειες αντιμικροβιακων φαρμακων:
φαρμακο παρενεργεια
1.αμφοτερικινη β νεφροτοξικοτητα,αναιμια
2.κεφαλοσπορινες υπερευαισθησια,φλεβιτιδα,νεφροτοξικοτητα,βλαβη στο ΚΝΣ
3.νιτροφουραντοινη ηπατικη βλαβη,πνευμονοπαθεια
4.πενικιλλινες υπερευαισθησια, νεφριτιδα
5.σουλφοναμιδες αιμολυτικη αναιμια,συνδρομο STEVEN-JOHNSON
6.τετρακυκλινες ηλεκτρολυτικες διαταραχες,χρωση δοντιων,φωτοτοξικοτητα
Οι πιθανές παρενέργειες είναι ποικίλες, εξαρτώνται από τα χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά και τους μικροβιακούς οργανισμούς που στοχεύουν. Τα δυσμενή αποτελέσματα μπορούν να κυμανθούν από τον πυρετό και τη ναυτία ως σημαντικές αλλεργικές αντιδράσεις συμπεριλαμβανομένου της φωτοδερματίτιδας. Μια από τις πιο κοινές παρενέργειες είναι ηδιάρροια, που προκαλείται μερικές φορές από το αναερόβιο βακτήριο clostridium difficile, που προκύπτει από το αντιβιοτικό που αναστατώνει την κανονική ισορροπία της εντερικής χλωρίδας. Μια σχετιζόμενη με τα αντιβιοτικά διάσπαση του πληθυσμού των βακτηρίων που κανονικά υπάρχουν ως συστατικά της κανονικής κολπικής χλωρίδας μπορεί επίσης να εμφανιστεί, και μπορεί να οδηγήσει σε υπεραύξηση των ειδών του γένους μυκήτων Κάντιντα στη περιοχή. Άλλες παρενέργειες μπορούν να προκύψουν από την αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα, όπως ο υψηλός κίνδυνος ζημίας τενόντων ιδίως από Κινολόνες.
Η πιο σημαντικη παρενεργεια των αντιβιοτικων φαρμακων ειναι η εμφανιση αλλεργικης αντιδρασης(εξανθηματα,πτωσης της αρτηριακης πιεσης(shock),δυσπνοια,ταχυκαρδια και αμεσος θανατος).Επισης μπορουν να εμφανιστουν δερματικες αντιδρασεις με εξανθηματα χωρις συστηματικα συμπτωματα,δυσπεπτικα ενοχληματα(ναυτια,εμετος,πονος στο στομαχι),οξεια διαρροια η οποια σε αρκετες περιτπωσεις μπορει να αποβει αρκετα επικυνδυνη ,ηπατικες και νεφρικες διαταραχες.Επισης καποιες εχουν αναφερθει και καποιες αλλες παρενεργειες που προκαλουνται
απ την χρηση των αντιβιοτικων αλλα σε πολυ μικρο ποσοστο.Καποιες απ αυτες ειναι:
-τενοντιτιδα
-φωτοευαισθησια
-επιληπτικες κρισεις
-παραταση του διαστηματος QT στο καρδιογραφημα
-υπογλυκαιμια
-ηπατιτιδα
-νεφρικη δυσλειτουργια
Οπως ειναι προφανες τα αντιβιοτικα παροτι χρησιμοποιουνται ευρεως στην χωρα μας ειναι δυνατο να προκαλεσουν ενα ευρυ φασμα απο πιθανες παρενεργειες,ειδικα οταν χρησιμοποιουνται με λαθος τροπο και χωρις την απαραιτητη ιατρικη συμβουλη.Γι' αυτο θα ηταν καλο οταν προκειται να χρησιμοποιησουμε αντιμικροβιακα φαρμακα για λοιμωξεις να ακολουθουμε καποιους κανονες οπως:
1. Μην παίρνετε ποτέ μόνοι σας αντιβιοτικά.
2. Μην επιμένετε στον γιατρό να σας δώσει αντιβιοτικά που δεν χρειάζονται.
3. Μη ζητάτε από τον φαρμακοποιό να σας συστήσει αντιβιοτικό (απαγορεύεται από τον νόμο να το κάνει).
4. Συμβουλευτείτε γιατρό εάν τα συμπτώματα είναι πολύ έντονα (π.χ. πολύ υψηλός πυρετός ή έκκριση πύου από το αυτί), εάν επιμένουν πάνω από μία εβδομάδα (εκείνος θα κρίνει εάν υπάρχει επιμόλυνση με μικρόβια ή πρόκειται για αλλεργία) ή εάν πρόκειται για βρέφος ή ηλικιωμένο.
5. Μην παίρνετε αντιβιοτικά στις ιογενείς αναπνευστικές λοιμώξεις (κοινό κρυολόγημα, συνάχι, βήχας, πονόλαιμος, γρίπη κ.ά.), γιατί αυτά δεν καταπολεμούν τους ιούς. Ανακουφίστε τα συμπτώματα με απλά μέσα, όπως ήπια αντιπυρετικά, παυσίπονα και αποσυμφορητικά, ανάπαυση, πολλά υγρά, διακοπή του καπνίσματος, ύγρανση της ατμόσφαιρας κ.ά.
6. Να προτιμάτε τα αντιβιοτικά στενού – και όχι ευρέως – φάσματος όταν η λοίμωξη το επιτρέπει (έτσι δεν γίνονται και άλλα βακτήρια ανθεκτικά).
7. Να μη μειώνετε τη διάρκεια της θεραπείας με αντιβιοτικά ή τις δόσεις τους, ούτε να αλλάζετε τη συνιστώμενη από τον γιατρό συχνότητα λήψης τους.
Μανιάς Σ Παναγιώτης
Φαρμακοποιός, μέλος Φ.Σ.Δωδεκανήσου
