Είκοσι μήνες συμπληρώθηκαν από την έναρξη λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ και πλέον έχουν γίνει ορατές οι επιπτώσεις του στο σύστημα υγείας.
Κερδισμένοι βγήκαν οι... έχοντες και κατέχοντες, ενώ ο ΕΟΠΥΥ πρακτικά δεν ασχολείται με τους περίπου 1.000.000 Έλληνες που εκτιμάται ότι έχουν χάσει τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα. Ακριβή στοιχεία, βέβαια, δεν υπάρχουν για τον αριθμό των Ελλήνων που έχουν χάσει το ασφαλιστικό τους δικαίωμα. Όσον αφορά το IΚΑ-ΕΤΑΜ, υπολογίζεται ότι ο αριθμός είναιπερίπου 350-400.000. Επίσης, περίπου 600.000 ελεύθεροι επαγγελματίες καταγράφονται στον ΟΑΕΕ ως οφειλέτες εισφορών με κίνδυνο να χάσουν τα ασφαλιστικά δικαιώματά τους.
Ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, ανακοίνωσε αυτή την εβδομάδα ότι του Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει η καταγραφή των ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ. Για να αντιληφθεί κανείς πόσο επιπόλαια στήθηκε ο Οργανισμός επί Λοβέρδου - Κουτρουμάνη, αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι φτιάχτηκε χωρίς να υπάρχει επίσημη καταγραφή των δικαιούχων, ούτε μηχανισμός για την παρακολούθηση του αριθμού τους.
Πώς εξηγείται
Βέβαια, υπάρχουν εμπιστευτικές αναλύσεις που προέρχονται από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες. Αυτές δείχνουν ξεκάθαρα ότι η ύφεση και οι αλλαγές που επέφερε στην παροχή υπηρεσιών ο ΕΟΠΥΥ είχαν ως αποτέλεσμα να ευνοηθούν οι ασφαλισμένοι με μέσο και υψηλό εισόδημα. Ας δούμε πώς συνέβη αυτό:
• Μέχρι να δημιουργηθεί ο ΕΟΠΥΥ, οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ καιτου ΟΓΑ δεν είχαν πρόσβαση στον ιδιωτικό τομέα. Οι ασφαλισμένοι του ΟΠΑΔ και του ΟΑΕΕ είχαν μόνο τη δυνατότητα της πρόσβασης σε έναν συγκεκριμένο αριθμό συμβεβλημένων ιδιωτικών γιατρών. Τα μεγάλα διαγνωστικά κέντρα είχαν συμβάσεις με ορισμένα Ταμεία, αλλά όχι για το σύνολο των εξετάσεων.
Επίσης, κανένα ασφαλιστικό ταμείο δεν είχε σύμβαση με τα μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία (Υγεία, Ιατρικό, ΙΑΣΩ, Μετροπόλιταν κ.ά.).
Έτσι, πολλοί ασφαλισμένοι που είχαν διαθέσιμο εισόδημα δεν έκαναν χρήση της κοινωνικής ασφάλισης και, για να αποφύγουν ουρές, καθυστερήσεις σε ραντεβού και θεωρήσεις συνταγών από ελεγκτές, έβαζαν το χέρι στην τσέπη και προσέφευγαν στον ιδιωτικό τομέα. Αν είχαν ανάγκη φαρμάκων, τα αγόραζαν απευθείας από το φαρμακείο, χωρίς τη χρήση του βιβλιαρίου.
• Με τη δημιουργία του ΕΟΠΥΥ, όλοι οι ασφαλισμένοι απέκτησαν ελεύθερη πρόσβαση σε όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες γιατρούς, σε όλα τα διαγνωστικά κέντρα και σε όλα τα ιδιωτικά νοσοκομεία. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την ύφεση, που οδήγησε σε δραστική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, είχε ως αποτέλεσμα πολλοί Έλληνες-κυρίως ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ να αρχίσουν να κάνουν χρήση του βιβλιαρίου. Σε αυτό συνέβαλε και το γεγονός ότι, χάρη στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση φαρμάκων και εξετάσεων, μειώθηκε κατακόρυφα η γραφειοκρατία. Έτσι, π.χ., αν είσαι ασφαλισμένος του IΚΑ, για να σου γράψει ένας γιατρός φάρμακα και εξετάσεις δεν χρειάζεται να περιμένεις για ραντεβού ή θεώρηση.
Επισκέπτεσαι έναν οποιοδήποτε ιδιώτη γιατρό, πληρώνεις 20 ευρώ και, μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, παίρνεις άμεσα συνταγή. Ακόμη, επειδή πλέον όλα τα μεγάλα διαγνωστικά κέντρα είναι συμβεβλημένα μετον ΕΟΠΥΥ, με τη συνταγή ανά χείρας απευθύνεσαι σε ένα τέτοιο κέντρο και μέσα σε λίγα 24ωρα έχεις πλέον λάβει και τις απαντήσεις.
25% αύξηση τζίρου
Όλα αυτά ήταν σενάριο επιστημονικής φαντασίας πριν από τη δημιουργία του ΕΟΠΥΥ. Οι περισσότεροι ασφαλισμένοι που είχαν διαθέσιμο εισόδημα πλήρωναν από την τσέπη τους ή έκαναν χρήση ιδιωτικής ασφάλισης για να αποφύγουν ουρές και καθυστερήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι μεγάλη αλυσίδα διαγνωστικών κέντρων είδε μέσα στην κρίση να αυξάνεται ο τζίρος της κατά 25%.
Ας δούμε ένα πρακτικό παράδειγμα που δείχνει πώς η ύφεση, σε συνδυασμό με τις αλλαγές που επέφερε ο ΕΟΠΥΥ, λειτουργεί στην πράξη σε βάρος του Οργανισμού: Μεγάλη ιδιωτική εταιρεία απασχολεί περίπου 350 εργαζομένους. Όλοι τους διαθέτουν ως βασική ασφάλιση ΙΚΑ, ενώ συμπληρωματικά έχουν και ιδιωτικό συμβόλαιο. Η εταιρεία συνεργάζεται με δύο ιδιώτες γιατρούς, οι οποίοι εκ περιτροπής επισκέπτονται την εταιρεία και γράφουν φάρμακα και εξετάσεις από τον φορητό τους υπολογιστή. Φάρμακα και εξετάσεις που θα καλύψει ο ΕΟΠΥΥ, αλλά μέχρι και το 2011 οι περισσότεροι εργαζόμενοι θα πλήρωναν από την τσέπη τους για να αποφύγουν ουρές καιταλαιπωρία.
Διπλά κερδισμένες οι ασφαλιστικές εταιρείες
Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες όχι μόνο δεν έχασαν από τη δημιουργία του ΕΟΠΥΥ, αλλά βγήκαν διπλά κερδισμένες:
• Πρώτον, διότι αυξήθηκε η αβεβαιότητα σε πολλούς Έλληνες οι οποίοι μέχρι πρότινος δεν διέθεταν ιδιωτική ασφάλιση υγείας. Έτσι, με διάφορους τρόπους έκαναν κάποια συμπληρωματική ασφάλιση.
• Δεύτερον, πριν δημιουργηθεί ο ΕΟΠΥΥ, ο κύριος λόγος που κάποιος έκανε ιδιωτική ασφάλιση ήταν για να έχει πρόσβαση στα μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία. Με το πού δημιουργήθηκε όμως ο ΕΟΠΥΥ, απέκτησε σύμβαση με όλες τις ιδιωτικές κλινικές. Οι ασφαλιστικές εταιρείες λοιπόν έφτιαξαν νέα συμβόλαια, στα οποία είναι πλέον υποχρεωτική η χρήση της κοινωνικής ασφάλισης (ΕΟΠΥΥ) στον ιδιωτικό τομέα. Μάλιστα, ως κίνητρο παρέχουν και μετρητά, επισημαίνοντας στους πελάτες τους ότι με αυτά θα μπορέσουν να καλύψουν την αμοιβή του γιατρού...
Έγκυρα δεδομένα από μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες δείχνουν ότι, λόγω της δημιουργίας του ΕΟΠΥΥ, ο κλάδος τους διπλασίασε τα περιθώρια κέρδους. Μέχρι τα τέλη του 2011, για κάθε 100 ευρώ εσόδων στην ασφάλιση υγείας τα έξοδα έφθαναν περίπου στα 80-85 ευρώ. Σήμερα -εφόσον, όπως αναφέραμε, ο ΕΟΠΥΥ έχει επωμιστεί μέρος των εξόδων- τα έξοδα φθάνουν στα 65-70 ευρώ.
Σε επίπεδο ασφαλισμένων, ευνοήθηκαν οι μέσης και ανώτερης εισοδηματικής κατηγορίας ασφαλισμένοι του ΙΚΑ και του ΟΓΑ. Σε επίπεδο αγοράς, ενισχύθηκαν οι ιδιωτικές ασφαλιστικές, οι αλυσίδες διαγνωστικών κέντρων και τα μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία
Πηγή: Εφημερίδα Επενδυτής, 24/8/2013
