ΡΟΗ

6/recent/ticker-posts

Το φαρμακείο στην νέα εποχή. Ανάπτυξη υπηρεσιών.


Pharma Team: Στους ομολογουμένως δύσκολους καιρούς που διανύουμε ο κος Δούνας Κώσταντίνος περιγράφει τα πράγματα όπως ακριβώς είναι και με καθαρή σκέψη παρουσιάζει τρόπους αντίδρασης. Τον ευχαριστούμε για την παραχώρηση της παρουσίασης του.
Είναι σε όλους προφανές, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ότι δεν μπορούμε να διαχειριστούμε το μέλλον με τις συμπεριφορές και τις αντιλήψεις του παρελθόντος.
Ο κύκλος της ευμάρειας των τελευταίων 30 χρόνων έκλεισε το 2011. Η φιλοδοξία του άρθρου μας  είναι να θέσει ένα λιθαράκι στο διάλογο και στην αναζήτηση του κλάδου μας για το τί μεταβολές πρέπει να κάνουμε στη δραστηριότητά μας ούτως
ώστε να ανταποκριθούμε στα νέα δεδομένα. Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, δεν ισχυριζόμαστε την απόλυτη ορθότητα των απόψεών μας. Απλά, επειδή η βιωσιμότητα της εταιρίας μας είναι ταυτισμένη με τη βιωσιμότητα του φαρμακείου, θέλουμε να στρατεύσουμε τις δυνάμεις μας σε δημιουργικές προτάσεις -απαντήσεις στα προβλήματα τα οποία ήδη υπάρχουν και σε αυτά που πρόκειται να προκύψουν. 

ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ - ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΕΙΣ
Σχετικά με τις πολιτικοοικονομικές εξελίξεις θα θάλαμε μόνο να κάνουμε ένα σχόλιο, επειδή θεωρούμε ότι έχει σημασία στο ρόλο του φαρμακείου. Έχει προηγηθεί της οικονομικής κρίσης η κατάρρευση ανθρώπινων και κοινωνικών αξιών και η ταύτισή τους με τη χρηματιστική αξία.  Αυτό δημιούργησε ένα συστημικό μοντέλο, το οποίο επέτρεψε στις «αγορές», στο χρηματιστικό κεφάλαιο και στους κερδοσκόπους, να δεσμεύσουν χρήματα από την παραγωγική οικονομία, να χειραγωγήσουν την πολιτική και να ασκήσουν μία ανεξέλεγκτη επιχειρηματική δραστηριότητα, σε χρηματιστηριακά παράγωγα, σε άυλους τίτλους, σε προσδοκίες και να δημιουργήσουν τεράστιες αξίες οι οποίες απείχαν από την πραγματική βάση της οικονομίας.  Η φούσκα κατέρρευσε και αυτό που εκλαμβάνουμε σήμερα είναι η κρίση χρέους και η κρίση χρηματοπιστωτικού συστήματος.  Ωστόσο όμως, τα αίτια είναι αλλού.  Εάν σαν Πολιτεία, σαν κοινωνία, δεν επαναφέρουμε τις ανθρώπινες και κοινωνικές αξίες, εάν οι πολιτικές ηγεσίες δεν απεξαρτηθούν από τις αγορές και δεν ασκήσουν πολιτικές υποστήριξης της επιχειρηματικής-παραγωγικής διαδικασίας, τα πράγματα δε θα βαίνουν επί το βέλτιστον, αλλά μάλλον επί το χείρον. 
Οι μεταβολές, στο οικονομικό πεδίο φέρνουν και μεταβολές στην αγοραστική δυνατότητα αλλά και στην αγοραστική συμπεριφορά του καταναλωτή. 
       Μείωση της αγοραστικής δύναμης, από 100 Ευρώ που δαπανούσε κάποιος, θα δαπανά 50 Ευρώ, ωστόσο θα συνεχίζει να δαπανά. 
       Οι αγορές προϊόντων δε θα σταματήσουν από τους πολίτες, θα συνεχίσουν να γίνονται, βεβαίως πολύ περιορισμένα. 
       Έχουμε μείωση του καταναλωτισμού σαν νοοτροπία.  Δεν αγοράζαμε με βάση τις ανάγκες μας, αλλά με βάση αυτά τα οποία μας δημιουργούσαν τα πρότυπα που καλλιεργήθηκαν είτε από το πολιτικό σύστημα είτε ακόμα και από τοmarketing. 
       Αμφισβητείται ο τρόπος επικοινωνίας των μεγάλων εταιριών.  Περιορίζεται η ισχύς των κεντρικών διαφημίσεων και αυξάνει η εξάπλωση των κοινωνικών δικτύων. 
       Περιορίζεται η νοοτροπία του «αγόρασε τώρα και πλήρωσε μετά».  Ο πολίτης θα ερευνά, θα έχει γνώση, θα ιεραρχεί, και θα επιλέγει και αν θα αγοράσει.
       Αύξηση συμμετοχής των  πολιτών στην τελική παραγωγή των προϊόντων. Ήδη, μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες, όπως είναι η Colgate ή η Procter, εφαρμόζουν τέτοιες διαδικασίες ώστε να συμμετέχει και ο πολίτης στη διαμόρφωση του προϊόντος, επειδή ακριβώς διαπιστώνουν την αμφισβήτηση η οποία παρουσιάζεται στα μηνύματά τους.

ΑΛΛΑΓΕΣ - ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ
Αυτές, λοιπόν, οι μεταβολές θα φέρουν και σημαντικές ανατροπές στην άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Μέχρι τώρα δουλεύαμε στο μοντέλο της ικανοποίησης των καταναλωτών.  Ωστόσο, όμως, μέσα από την εκτροπή των αξιών και το marketing παρεξέκκλινε και, αντί να ανακαλύπτει ανάγκες, δημιούργησε ανάγκες, ανάγκες για τον καταναλωτή, όχι κάλυψη αναγκών για τον άνθρωπο.  Εδώ, λοιπόν, θα συντελεστεί μία πάρα πολύ σημαντική μετατόπιση, που έχει χαρακτηριστικά ανατροπής, όπως αναφέρει στο τελευταίο του βιβλίο ο Kotler.  Πλέον, θα πρέπει να μιλάμε για τον άνθρωπο, για τις αξίες και για τις ανάγκες του, και όχι απλά για τις καταναλωτικές ανάγκες. Σε πάρα πολλά συνέδρια και forumαυτό πλέον αρχίζει να διατυπώνεται ανοιχτά, ότι το marketing δε δούλεψε ισορροπημένα για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών και την κερδοφορία των εταιριών, αλλά δούλεψε ετεροβαρώς για την κερδοφορία. 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
       Μήπως ανοίγει η εποχή της συμμετοχικότητας και της κοινωνικής δημιουργίας; 
       Μήπως το κέρδος θα προκύψει από την εκτίμηση που θα δείξουν οι πολίτες σε πρακτικές αλληλεγγύης και στη συμβολή για την ευημερία του κοινωνικού συνόλου; 
       Μήπως αδυνατίζουν οι κάθετες αναφορές του καταναλωτή, του πολίτη και ενισχύεται η οριζόντια επικοινωνία; 
       Με βάση όλα τα ανωτέρω αναβαθμίζεται ή περιορίζεται ο ρόλος του φαρμακείου  σε αυτές τις μεταβολές και τις ανατροπές;

ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ 
       Το γνωρίζουμε όλοι, μείωση τζίρου πλέον του 50% στα αποζημιούμενα φάρμακα σχετικά με το 2009,
       Μείωση της κερδοφορίας
       Προβλήματα ρευστότητας.
       Αλλαγές στο ωράριο
       Ενδεχόμενη μετατόπιση προϊόντων σε άλλα κανάλια διανομής.
       Το θέμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος θα παραμείνει ανοιχτό.  Γιατί;  Γιατί σε μία ασύντακτη διαχείριση της κρίσης και σε στοιχεία κατάρρευσης, αυτά μπορούν να ξανατεθούν άμεσα.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΛΛΑΓΩΝ
       Περί τα 3.000 φαρμακεία και πλέον θα κλείσουν την προσεχή τριετία, στην περυσινή μας συνάντηση είχαμε παραθέσει συγκεκριμένα νούμερα.  Υπάρχει μία πάρα πολύ καλή μελέτη, της BC CONCEPT, η οποία δημοσιεύεται στο siteτου Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής, που δείχνει καθαρά την εξέλιξη αυτή. 
       Θα έχουμε μείωση των πιστωτικών ορίων
       Παράλληλα το φαρμακείο θα αναγκαστεί να συγκροτήσει περαιτέρω την επιχειρηματική του λειτουργία,
       Από την παθητική εξυπηρέτηση θα περάσει στην ενεργή προώθηση, θα αναπτύξει νέες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών, ό,τι έχει συμβεί δηλαδή και στις άλλες χώρες. 

ΔΥΝΑΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ
       Η εμπιστοσύνη του καταναλωτή στο πρόσωπο του φαρμακοποιού.  Σας ρωτούν οι πελάτες, μου έγραψε καλό φάρμακο ο γιατρός;  Οι περισσότεροι πολίτες δε γνωρίζουν την εταιρία που έχει το φαρμακευτικό σκεύασμα που χρησιμοποιούν, γνωρίζουν το φαρμακοποιό που τους το έδωσε. 
       Υπηρεσίες υγείας:  Ο πολίτης, θα ιεραρχήσει τις ανάγκες του και τα χρήματα που θα διαθέσει, έχοντας πάντα σε προτεραιότητα προϊόντα και υπηρεσίες υγείας. 
       Το φαρμακείο έχει τίμια προϊόντα, value for money, αυτό που κάποιος πληρώνει αυτό παίρνει και, βεβαίως, προϊόντα σε μέσες τιμές. 
       Η επισκεψιμότητα, λίγο έως πολύ, θα διατηρηθεί, που σημαίνει ότι ο πελάτης θα μπει μέσα στο σημείο, άρα έχουμε όλη τη δυνατότητα για να προτείνουμε λύσεις (προϊόντα – υπηρεσίες)  για τις ανάγκες του. 
       Είναι απενοχοποιημένος χώρος, δε φεύγει συνήθως ο πολίτης από το φαρμακείο, σκεπτόμενος μετά «μήπως ξόδεψα άδικα τα χρήματά μου».

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ
  Η συστηματική παροχή συμβουλών και υπηρεσιών υγείας μέσω εξειδικευμένων και εξατομικευμένων προτάσεων προς τους πολίτες.  Οι ανακατατάξεις και οι ανατροπές που αναφέραμε προηγουμένως προσθέτουν και ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα για το φαρμακείο.  Ο ρόλος του στην αυξανόμενη κοινωνική δικτύωση και οριζόντια επικοινωνία.  Φανταστείτε ότι ήδη το φαρμακείο είναι ένα δίκτυο, γιατί είναι ένα σημείο αναφοράς πολιτών που ρέουν πληροφορίες, άρα εκ φύσεως το φαρμακείο είναι ένα δίκτυο.  Όσο λοιπόν αυξάνεται η επιρροή των κοινωνικών δικτύων, τόσο αυξάνεται και η επιρροή του φαρμακείου, λόγω της εμπιστοσύνης που έχει ο πελάτης.  Σε έρευνα που έγινε, της Nielsen, το 90% των πολιτών αγοράζει ένα προϊόν επειδή άκουσε μία σύσταση από κάποιον άλλο, έστω και αν τον ξέρει λίγο.  Φανταστείτε λοιπόν τί δυναμική μπορεί να διαμορφωθεί από το χώρο μας σε σχέση με την κοινωνική δικτύωση των πολιτών.

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ
Η στρατηγική του φαρμακείου δεν μπορεί παρά να βασίζεται στο ανταγωνιστικό του πλεονέκτημα, είναι μια στρατηγική διαφοροποίησης και όχι χαμηλού κόστους.  Βεβαίως θα κάνουμε εκπτώσεις, βεβαίως θα κάνουμε προσφορές, όμως δενμπορεί να είναι το κυρίαρχο στοιχείο της στρατηγικής μας, δεν μπορούμε να αντιγράψουμε φορμαλιστικά πρακτικές από άλλους καταναλωτικούς χώρους. 
Η ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ
Να αναδείξουμε την αποστολή του φαρμακείου, που είναι η φροντίδα της υγείας των ανθρώπων και η υπεράσπιση αξιών για κοινωνική ευημερία.  Πρέπει να πρωτοστατήσουμε σε αυτήν την επικοινωνία, γιατί είναι και το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα, αλλά παράλληλα υπηρετεί και αξίες. 
ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ 3
Ένας από τους μεγάλους θεωρητικούς του marketing, ο Kotler, με πάρα πολύ μεγάλη αναγνώριση και επιρροή, δείτε πώς περιγράφει την εξέλιξη του marketing σε σχέση με τις νέες συνθήκες.  Θα δείτε το φαρμακείο, ποιος είναι ο στόχος;  Βελτίωση του κόσμου γύρω μας, αντιμετώπιση του πολίτη σαν ολοκληρωμένη οντότητα, με μυαλό, με καρδιά και με ψυχή.  Συμμετοχή των πολιτών στη δημιουργία των προϊόντων και των υπηρεσιών.  Ποιος άλλος κλάδος λιανικής συγκεντρώνειτόσο ισχυρά αυτό το πλεονέκτημα;
ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΧ/ΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
Το φαρμακείο ασκεί την επιχειρηματική του δραστηριότητα βασισμένο στον κοινωνικό του και στον επιστημονικό του ρόλο.  «Δεν πουλάμε προϊόντα» παρέχουμε υπηρεσίες υγείας, το προϊόν είναι το όχημα για την παροχή των συμβουλών.  Η προώθηση κατάλληλων προϊόντων και υπηρεσιών προστατεύει και το εισόδημα των ανθρώπων.  Όσο λοιπόν αυξάνεται ο κοινωνικός και επιστημονικός ρόλος, τόσο ενισχύεται και ο επιχειρηματικός, που, με τη σειρά του, ενισχύει τον κοινωνικό και επιστημονικό του ρόλο. 
Μπορούμε δηλαδή να πούμε ότι όσο το φαρμακείο αυξάνει τις πωλήσεις του, τόσο προστατεύει την υγεία και το εισόδημα των πολιτών καθώς επίσης συμβάλει στην μείωση των κρατικών δαπανών όπως θα δούμε στη συνέχεια.  
Βασικά χαρακτηριστικά των υπηρεσιών
       Είναι ότι είναι άμεσα ορατές.  Το προϊόν, δε βλέπει κάποιος την παραγωγή του, την υπηρεσία όμως τη βλέπει εκείνη τη στιγμή
       Τη στιγμή που δημιουργείται, ταυτόχρονα καταναλώνεται. 
       Συμμετέχει και ο λαμβάνων την υπηρεσία, διαμορφώνει ισχυρές και μακροπρόθεσμες σχέσεις μεταξύ παρέχοντος, λαμβάνοντος και προϊόντος, γι’ αυτό και τα προϊόντα στο χώρο του φαρμακείου έχουν πολύ μεγάλο κύκλο ζωής, έχουν πολύ αυξημένη τη mature περίοδο σε σχέση με άλλα προϊόντα, σε άλλους χώρους. 
       Ο πολίτης συνδιαμορφώνει και αναπτύσσει τις υπηρεσίες που του παρέχει το φαρμακείο.
       Έχει άμεσα αλλά και μακροπρόθεσμα οφέλη, κάποιος μπορεί να μην αγοράσει το προϊόν εκείνη τη στιγμή, αλλά σε επόμενο χρόνο ανταποκρίνεται και προβαίνει σε αγορά. 
ΠΡΟΙΟΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
       Υπηρεσίες με άμεση προϊοντική βάση.  Το προϊόν αυτό καθεαυτό περικλείει μέσα του την υπηρεσία.  Η απελευθέρωσή της και η μετάδοσή της όμως, σχετίζεται άμεσα με την επικοινωνία του φαρμακοποιού, ο φαρμακοποιός λειτουργεί ώστε να μεταδοθεί η υπηρεσία. 
       Υπάρχουν υπηρεσίες εμπορικού και εκπτωτικού χαρακτήρα.
       Υπηρεσίες συμβουλών με συστηματική επικοινωνία, κυρίως σε χρόνιες παθήσεις.
       Οι απλές καθημερινές συμβουλές.


Η ΒΑΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
       Είναι οι νέες ανάγκες που προκύπτουν, από την αλλαγή της συμπεριφοράς του καταναλωτή.
       Οι αλλαγές στις πολιτικές marketing των εταιριών που αναφέραμε προηγουμένως. 
       Το φαρμακείο είναι φορέας δημιουργίας αξιών, δεν είναι μεταπωλητής. 
       Το φαρμακείο είναι κόμβος επικοινωνίας μεταξύ εταιρίας, προϊόντος και καταναλωτή. 
       Η δικτυακή και διαδικτυακή δυνατότητα του φαρμακείου.  Το διαδίκτυο θα παίξει σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία και στην ισχυροποίηση των δικτύων.  Βέβαια, επειδή είμαστε χώρα του νότου, λόγω γεωπολιτικών συνθηκών, κυκλοφορούμε, είμαστε έξω και πάντοτε η προσωπική επικοινωνία θα έχει σημαντικό βάρος. 

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
       Αναφορικά με τα φαρμακευτικά σκευάσματα,
       Σχετικά με τις χρόνιες παθήσεις.
       Στην υγεία και στην ομορφιά,
       Στη διάγνωση και την προδιάθεση,
       Εμπορικού και εκπτωτικού χαρακτήρα
       Εναλλακτικές θεραπείες. 

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΑ ΣΚΕΥΣΜΑΤΑ
       Στην ορθή χρήση των φαρμάκων.  Στην Αμερική μετρήθηκε ότι περίπου το 2,8% των συνταγών δεν είχαν τη σωστή πρόταση για τη χρήση των φαρμάκων, που το διαπίστωνε ο φαρμακοποιός. 
       Συμπληρωματικές πωλήσεις:  Στη χρήση αντιβίωσης είναι πολύ χρήσιμο ένα πρε- ή προ- βιοτικό ή κάποιο πολυβιταμινούχο σκεύασμα. 
       Στη συμμόρφωση του ασθενούς:  Καταγεγραμμένες μετρήσεις λένε ότι στην Αμερική υπάρχει μία απώλεια της τάξεως των 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, λόγω της μη συμμόρφωσης και τις επιπτώσεις που έχει για την περαιτέρω θεραπεία του ασθενούς.  Επίσης, μετρήσεις δείχνουν ότι στις αναπτυγμένες χώρες ένα 50% είναι το ποσοστό συμμόρφωσης του ασθενούς. 
       Αλληλεπιδράσεις και φαρμακοεπαγρύπνηση:  Περίπου το 6,7% των εισαγωγών στα νοσοκομεία της Αγγλίας γίνεται λόγω των ανεπιθύμητων ενεργειών και των αλληλεπιδράσεων.  Επίσης και εκεί είναι πάρα πολύ σημαντικός ο ρόλος του φαρμακείου, γι’ αυτό είπαμε και προηγουμένως ότι οι υπηρεσίες του φαρμακείου επενεργούν θετικά και στο εισόδημα του καταναλωτή, αλλά και στην εξοικονόμηση πόρων από το κράτος.   
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΧΡΟΝΙΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
Υπηρεσίες με βάση τις χρόνιες παθήσεις, τις αναφέρουμε εν τάχει, κάποιες από αυτές:  Διαβήτης, υπέρταση, κοιλιοκάκη, καρδιαγγειακά, παθήσεις αναπνευστικού, οστεοπόρωση, αιμορροΐδες, άγχος, αϋπνία, νευρικότητα, οισοφαγικήπαλινδρόμηση. 

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΟΜΟΡΦΙΑΣ:
Υπηρεσίες υγείας και ομορφιάς:  Καλλυντική φροντίδα, ενέργεια, ευεξία, τόνωση, διακοπή καπνίσματος, διαχείριση βάρους, παχυσαρκία, εμβολιασμός, στοματική υγιεινή, γυναικεία υγιεινή,  βρεφική φροντίδα. 

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΦΑΡΜΑΚΕΙΩΝ ΗΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κοιτάξτε τί πέτυχαν να κατοχυρώσουν οι φαρμακοποιοί στην Αγγλία μέσω του Συλλόγου τους, σε συμφωνία με το εθνικό σύστημα υγείας:  Κατοχύρωσαν τις υπηρεσίες θεσμικά.  Έλεγχος χρονίων παθήσεων, έλεγχος πιθανότητας εμφάνισης καρδιακών νοσημάτων, χρήση μεθαδόνης, έλεγχος και θεραπεία σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, διαχείριση βάρους, δυνατότητα επαναλαμβανόμενης εκτέλεσης συνταγών, συμπληρωματική και ανεξάρτητη συνταγογράφηση.  Γιατί να μην είναι ένα αίτημα και του Ελληνικού φαραμεκείου, η θεσμοθέτηση των υπηρεσιών;  Γιατί μονοδιάστατα να αγωνιζόμαστε για την υπεράσπιση των κεκτημένων, που πλέον δεν υπάρχει η βάση για τη διατήρησή τους, και να μην κινηθούμε επιθετικά, ζητώντας τη θεσμοθέτησή τους; Το ίδιο γίνεται και στην Γαλλία στο Βέλγιο και σε πολλές άλλες χώρες, διαμορφώνοντας ένα πολύ σημαντικό εισόδημα για το φαρμακείο, ενώ παράλληλα, μην το ξεχνάμε, προωθεί και υποστηρίζει ανθρώπινες αξίες. 

ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Βεβαίως, οι υπηρεσίες δεν μπορούν να γίνουν από μόνες τους, απαιτούν προϋποθέσεις και εκεί πρέπει να συντελεστούν σημαντικές αλλαγές στο φαρμακείο:  Εκπαιδευμένο προσωπικό, πλήρης μηχανογράφηση, διαμόρφωση χώρου, κατηγοριοποίηση, καταγεγραμμένη βάση πελατολογίου με δυνατότητα διαχείρισης, ιστοσελίδα, ηλεκτρονική κάρτα πελάτη, συστηματική επικοινωνία με τους πελάτες, είτε μέσω εντύπων είτε μέσω διαδικτύου, και συνεργασία με τις εταιρίες και τους φορείς υγείας. 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ - ΔΙΑΒΗΤΗΣ
Να φέρουμε ένα παράδειγμα, σχετικά με το διαβήτη, που είναι μια πάρα πολύ μεγάλη κατηγορία. 
       Το πλαίσιο δεν μπορεί να είναι άλλο παρά η πραγμάτωση του κοινωνικού, επιστημονικού και επιχειρηματικού του ρόλου, μέσα από την ανάπτυξη υπηρεσιών εντός και εκτός του φαρμακείου. 
       Ο σκοπός: η αντιμετώπιση της υποδιάγνωσης, η αυτοδιαχείριση του ασθενούς και το φαρμακείο να γίνει δίαυλος σταθερής επικοινωνίας και αναφοράς. 
       Ποιοι είναι οι συμμετέχοντες:  Ο ασθενής, το φαρμακείο, η ιατρική κοινότητα, οι φορείς και οι εταιρίες. 

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ  ΔΙΑΒΗΤΗΣ - ΕΦΑΡΜΟΓΗ
       Ποιοι θα κάνουν την οργάνωση; Οι εταιρίες σε συνεργασία με το φαρμακείο.
       Να δούμε τη διαδικασία εφαρμογής.  Εάν κάποιος πελάτης, στην επικοινωνία μαζί του, σας διατυπώσει ότι έχει ξηροστομία, ότι έχει πολυουρία και του συστήσετε να κάνει μία εξέταση σχετικά με το διαβήτη, είναι μια πάρα πολύ σημαντική υπηρεσία και για τον ίδιο, για την υγεία του και για το εισόδημά του, αλλά και για τα κρατικά έξοδα. 
       Αγοράζει το προϊόν από εσάς, θα μπορεί να έχει έκπτωση λόγω της ηλεκτρονικής κάρτας του.
       Τον καταγράφετε στο πελατολόγιο, αρχίζετε να επικοινωνείτε μαζί του συστηματικά, είτε με αποστολή εντύπων από μελέτες, δημοσιεύσεις της ιατρικής κοινότητας ή ακόμα και από την Ελληνική Διαβητολογική Εταιρία, του επικοινωνείτε συστηματικά τα νέα προϊόντα σχετικά με την πάθησή του.  Μπορείτε να δημιουργήσετε συναντήσεις εντός και εκτός του φαρμακείου, σε συνεργασία με γιατρούς, με εταιρίες και φορείς υγείας.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ  ΔΙΑΒΗΤΗΣ - ΑΡΙΘΜΟΙ
Ο αριθμός των ασθενών υπολογίζεται περίπου στο ένα εκατομμύριο στη χώρα μας.  Η υποδιάγνωση εκτιμάται ότι είναι περί το 40%.  Ο ετήσιος τζίρος, σε μετρητές και σκαρφιστήρες, προσεγγίζει τα 75 εκατομμύρια Ευρώ σε λιανικές πωλήσεις, ο δυνητικός τζίρος από τον περιορισμό της υποδιάγνωσης ανέρχεται στα 125 εκατομμύρια Ευρώ.  Δεν γίνεται ο σωστός αριθμός μετρήσεων, λόγω περιορισμένης συμμόρφωσης των ασθενών. Αν το ποσοστό συμμόρφωσης είναι της τάξης του 50% στις ανεπτυγμένες χώρες, έχουμε τη γνώμη ότι στη χώρα μας θα είναι σίγουρα πολύ λιγότερο, θα είναι περίπου στο μισό.  Και μόνο τα ανωτέρω, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα προϊόντα που έχει ανάγκη ένας διαβητικός, προϊόντα στοματικής υγιεινής, προϊόντα στυτικής δυσλειτουργίας, κρέμες για τα πόδια του, παπούτσια, κάλτσες, μη σας κάνει εντύπωση ότι μπορεί ο τζίρος αυτός να τετραπλασιαστεί.  Φαίνεται υπερφίαλο, φαίνεται παράλογο, ωστόσο μπορούμε να το ξανασυζητήσουμε πάλι σε μία τριετία-τετραετία, εφόσον το φαρμακείο μπει σε αυτήν τη διαδικασία.

ΠΩΣ ΘΑ ΟΡΓΑΝΩΘΟΥΝ
Πώς θα οργανωθούν οι υπηρεσίες;  Πρώτα από όλα, πρέπει να ξεκινήσουμε όχι από το πώς δε γίνεται, αλλά από το πώς γίνεται. Εάν ξεκινήσουμε από το πώς δε γίνεται, έχουμε αποκλείσει να γίνει και, τη στιγμή που γίνεται σε όλες τις άλλες χώρες, δεν μπορεί να μη γίνει και σε εμάς.  Εμείς πρέπει να αλλάξουμε τη θέση από την οποία κοιτάμε τα πράγματα.  Αν σας πούμε ότι εδώ απέξω υπάρχει ένα αυτοκίνητο, δε το βλέπετε, τί πρέπει να γίνει, πρέπει να αλλάξουμε θέση για να το δούμε, κάπως αντίστοιχα είναι και τα ζητήματα αυτά.  Θα οργανωθούν σε συνεργασία με τις εταιρίες.  Θα μου πείτε, μα πώς θα υποκινηθούν οι εταιρίες για να επενδύσουν;  Θα υποκινηθούν μόνο όταν δουν ότι συντελούνται σημαντικές διεργασίες ανατροπών στο φαρμακείο, να είστε σίγουροι ότι θα επενδύσουν σε αυτήν την περίπτωση.  Συνεργασία με άλλα φαρμακεία, από το μόνος μου στο μαζί με άλλους.  Συνεργασία με συνεταιρισμούς, συνεργασία με τις άτυπες αλυσίδες φαρμακείων, υποστήριξη από εξωτερικούς συμβούλους.

ΠΩΣ ΚΑΤΑΝΟΟΥΜΕ ΚΡΙΣΗ - ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΕΙΣ
Να δούμε την κρίση σαν μία πορεία αλλαγών, ανακατατάξεων σε κανόνες, σχέσεις, συμπεριφορές, διαδικασίες και status, για τη δημιουργία νέων ισορροπιών.  Οι παλιές ισορροπίες δεν επαρκούν με βάση τα νέα δεδομένα.  Βεβαίως, η πορεία αυτή περιλαμβάνει ευκαιρίες και προβλήματα, κάποιοι ζημιώνονται, κάποιοι ωφελούνται, εμείς θα πρέπει να αναζητήσουμε τις ευκαιρίες.
Οι Κινέζοι την έννοια κρίση, την αποτυπώνουν με δύο ιδεογράμματα, που το ένα σημαίνει κίνδυνος και το άλλο σημαίνει ευκαιρία.  Δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό τους η έννοια κρίση που λέμε εμείς, υπάρχει κίνδυνος και ευκαιρία.