Τη δημιουργία εταιρείας ειδικού σκοπού, στη βάση του σχεδίου eureca, εξετάζει η ελληνική κυβέρνηση με στόχο να περιορίσει τις απώλειες των ασφαλιστικών ταμείων από το κούρεμα των ομολόγων τους κατά περίπου 11 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή βέβαια, πληθαίνουν οι ενστάσεις από τις διοικήσεις ταμείων που έχουν στην κατοχή τους σημαντικό αριθμό ομολόγων, ενώ δεν είναι λίγα τα ταμεία που αναμένεται να λάβουν πρωτοβουλία ώστε να ενημερωθούν από την Τράπεζα της Ελλάδος για το ύψος των κεφαλαίων που είναι επενδεδυμένα σε ομόλογα αλλά και τη δυνατότητα ρευστοποίησης μέρους ή ακόμη και του συνόλου αυτής.
Η κυβέρνηση επιθυμεί την καθολική και οικειοθελή συμμετοχή των ταμείων στο haircut. Για το λόγο αυτό άλλωστε, όπως δήλωσε και ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, η στήριξη των ταμείων θα γίνει με τη μεταφορά περιουσίας του Δημοσίου σε αυτά, χωρίς αυτή η κίνηση να επηρεάσει το μέγεθος του δημοσίου χρέους. Σύμφωνα με τον υπουργό, η κυβέρνηση εξετάζει τη δυνατότητα να δημιουργηθεί εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV), με μετόχους τα ασφαλιστικά ταμεία, στην οποία να μεταφερθούν περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, ώστε να αναπληρωθούν οποιεσδήποτε απώλειες.
Ο κ. Βενιζέλος υποστήριξε, πως ό,τι είχε διασφαλιστεί τον Ιούλιο για τα ασφαλιστικά ταμεία, θα διασφαλιστεί απολύτως και μάλιστα όχι στο πλαίσιο του PSI (που εξαρτάται από αποφάσεις τρίτων και από τον τρόπο συμμετοχής του διεθνούς ιδιωτικού τομέα), αλλά στο πλαίσιο της ασφαλιστικής πολιτικής, που επιτρέπει στο κράτος να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα υπέρ των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.
Και συμπλήρωσε, πως σε κάθε περίπτωση, η ονομαστική αξία των ομολόγων που θα έχουν τα ταμεία στα χαρτοφυλάκιά τους θα είναι μεγαλύτερη της σημερινής εμπορικής αξίας των ομολόγων αυτών.
Να σημειωθεί, ότι σε πολλά ασφαλιστικά ταμεία, τα Δ.Σ. είχαν λάβει απόφαση να μην συμμετέχουν στο roll over των ομολόγων των ασφαλιστικών ταμείων, αναφορικά με την απόφαση της 21ης Ιουλίου. Έτσι, παρατηρήθηκε το εξής οξύμορο: τα ΔΣ των ταμείων να αποφασίζουν μη συμμετοχή στο roll over για το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων που αυτά διαχειρίζονταν, ενώ για τα ομόλογα που συγκαταλέγονται στο κοινό κεφάλαιο θα αποφάσιζε η κυβέρνηση σε συνεργασία με την ΤτΕ.
Παρά τις προσπάθειες για να πέσουν οι τόνοι των αντιδράσεων, πληθαίνουν στο κυβερνητικό στρατόπεδο οι φωνές που θέτουν θέμα βιωσιμότητας του ασφαλιστικού, αναφερόμενες όχι στο haircut των ομολόγων, ή όχι πρωτίστως σε αυτό, αλλά κυρίως στις συνέπεις της ύφεσης στα οικονομικά των ταμείων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι απώλειες από το κούρεμα είναι μικρότερες από το σύνολο της κρατικής χρηματοδότησης για ένα χρόνο, ενώ μέχρι το 2025, που λήγουν τα περισσότερα ομόλογα των ταμείων, η χρηματοδότηση του συστήματος θα αγγίξει τα 600 δισ. ευρώ.
Στήνεται έτσι, σιγά σιγά, το σκηνικό για νέες σκληρές μεταρρυθμίσεις, αφού οι συνεχώς αυξανόμενες δαπάνες για συντάξεις και η αδυναμία του ελληνικού δημοσίου να... επανακεφαλαιοποιήσει τις επιπλέον αυτές υποχρεώσεις και όχι το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν τα ασφαλιστικά ταμεία, δείχνουν το δρόμο.
Από τα μέσα του 2012 και μετά, θα φανεί στην πράξη εάν το haircut των ομολόγων, που στο σύνολό τους και στο περίπου φθάνουν τα 23,5 δισ. ευρώ, γεννά αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Υπολογίζεται, ότι εάν αυτές οι ανάγκες ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, κάτι που θεωρείται σχεδόν βέβαιο, θα υπάρξουν και νέες παρεμβάσεις, αφού το ελληνικό δημόσιο δεν θα αντέξει επιπλέον επιβάρυνση.
Ειδικοί εκτιμούν ότι, το 2012, λόγω της ύφεσης, της αυξημένης ανεργίας και της περαιτέρω μείωσης των εισοδημάτων, τα ασφαλιστικά ταμεία θα απωλέσουν περί τα 6,5 δισ. ευρώ.
Η κυβέρνηση επιθυμεί την καθολική και οικειοθελή συμμετοχή των ταμείων στο haircut. Για το λόγο αυτό άλλωστε, όπως δήλωσε και ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, η στήριξη των ταμείων θα γίνει με τη μεταφορά περιουσίας του Δημοσίου σε αυτά, χωρίς αυτή η κίνηση να επηρεάσει το μέγεθος του δημοσίου χρέους. Σύμφωνα με τον υπουργό, η κυβέρνηση εξετάζει τη δυνατότητα να δημιουργηθεί εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV), με μετόχους τα ασφαλιστικά ταμεία, στην οποία να μεταφερθούν περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου, ώστε να αναπληρωθούν οποιεσδήποτε απώλειες.
Ο κ. Βενιζέλος υποστήριξε, πως ό,τι είχε διασφαλιστεί τον Ιούλιο για τα ασφαλιστικά ταμεία, θα διασφαλιστεί απολύτως και μάλιστα όχι στο πλαίσιο του PSI (που εξαρτάται από αποφάσεις τρίτων και από τον τρόπο συμμετοχής του διεθνούς ιδιωτικού τομέα), αλλά στο πλαίσιο της ασφαλιστικής πολιτικής, που επιτρέπει στο κράτος να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα υπέρ των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων.
Και συμπλήρωσε, πως σε κάθε περίπτωση, η ονομαστική αξία των ομολόγων που θα έχουν τα ταμεία στα χαρτοφυλάκιά τους θα είναι μεγαλύτερη της σημερινής εμπορικής αξίας των ομολόγων αυτών.
Να σημειωθεί, ότι σε πολλά ασφαλιστικά ταμεία, τα Δ.Σ. είχαν λάβει απόφαση να μην συμμετέχουν στο roll over των ομολόγων των ασφαλιστικών ταμείων, αναφορικά με την απόφαση της 21ης Ιουλίου. Έτσι, παρατηρήθηκε το εξής οξύμορο: τα ΔΣ των ταμείων να αποφασίζουν μη συμμετοχή στο roll over για το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων που αυτά διαχειρίζονταν, ενώ για τα ομόλογα που συγκαταλέγονται στο κοινό κεφάλαιο θα αποφάσιζε η κυβέρνηση σε συνεργασία με την ΤτΕ.
Παρά τις προσπάθειες για να πέσουν οι τόνοι των αντιδράσεων, πληθαίνουν στο κυβερνητικό στρατόπεδο οι φωνές που θέτουν θέμα βιωσιμότητας του ασφαλιστικού, αναφερόμενες όχι στο haircut των ομολόγων, ή όχι πρωτίστως σε αυτό, αλλά κυρίως στις συνέπεις της ύφεσης στα οικονομικά των ταμείων. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι απώλειες από το κούρεμα είναι μικρότερες από το σύνολο της κρατικής χρηματοδότησης για ένα χρόνο, ενώ μέχρι το 2025, που λήγουν τα περισσότερα ομόλογα των ταμείων, η χρηματοδότηση του συστήματος θα αγγίξει τα 600 δισ. ευρώ.
Στήνεται έτσι, σιγά σιγά, το σκηνικό για νέες σκληρές μεταρρυθμίσεις, αφού οι συνεχώς αυξανόμενες δαπάνες για συντάξεις και η αδυναμία του ελληνικού δημοσίου να... επανακεφαλαιοποιήσει τις επιπλέον αυτές υποχρεώσεις και όχι το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν τα ασφαλιστικά ταμεία, δείχνουν το δρόμο.
Από τα μέσα του 2012 και μετά, θα φανεί στην πράξη εάν το haircut των ομολόγων, που στο σύνολό τους και στο περίπου φθάνουν τα 23,5 δισ. ευρώ, γεννά αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό. Υπολογίζεται, ότι εάν αυτές οι ανάγκες ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ, κάτι που θεωρείται σχεδόν βέβαιο, θα υπάρξουν και νέες παρεμβάσεις, αφού το ελληνικό δημόσιο δεν θα αντέξει επιπλέον επιβάρυνση.
Ειδικοί εκτιμούν ότι, το 2012, λόγω της ύφεσης, της αυξημένης ανεργίας και της περαιτέρω μείωσης των εισοδημάτων, τα ασφαλιστικά ταμεία θα απωλέσουν περί τα 6,5 δισ. ευρώ.