Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Σχεδόν ένας μήνας έχει περάσει από την καταστροφική για την πόλη της Καρδίτσας νύχτας της 18ης προς την 19η Σεπτεμβρίου λόγω της πλημμύρας που προκάλεσε π μεσογειακός κυκλώνας «Ιανός» και οι άνθρωποι που επλήγησαν μετρούν ακόμη τις πληγές τους που όπως φαίνεται είναι πάρα πολλές και θα χρειαστεί πολύς ακόμη χρόνος για να αρχίσουν να επουλώνονται.
Ουσιαστικά η πόλη βούλιαξε στα λασπόνερα και το εμπορικό της κέντρο ανυπολόγιστες ζημιές σε μία πρωτόγνωρης σφοδρότητας σύμφωνα με τους κατοίκους της περιοχής κακοκαιρία που άφησε πίσω της δυστυχώς και 3 νεκρούς μεταξύ των οποίων και τη 43χρονη φαρμακοποιό Ευδοκία – Μυρτώ Πλακιά.
Τα φαρμακεία πλήρωσαν βαρύ τίμημα με το 80% να τίθενται εκτός λειτουργίας (δες εδώ και εδώ) και από την επόμενη της κακοκαιρίας να ξεκινά ένας αγώνας για να επαναλειτουργήσουν σε πρώτη φάση και να μπορέσουν να σταθούν στη συνέχεια στα πόδια τους περιμένοντας μέσα και από την όποια στήριξη να επιστρέψουν σε μία κάποια κανονικότητα.
To DailyPharmaNews με τη βοήθεια του προέδρου του Φαρμακευτικού Συλλόγου της πόλης (ΦΣΚ) κ. Δημήτρη Γαγάτση δίνει μία εικόνα του πως είναι αυτή τη στιγμή τα πράγματα και ποιες είναι οι προοπτικές για το αύριο.
Αυτή τη στιγμή τα φαρμακεία στην Καρδίτσα προσπαθούν πράγματι να μπουν σε μία κανονικότητα, αναφέρει ο κ. Γαγάτσης. «Έχουν καθαρίσει πια τους χώρους μέσα στα φαρμακεία τους, υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις φαρμακείων που αντιμετωπίζουν ακόμη προβλήματα μηχανοργάνωσης. Η ηλεκτροδότηση δεν έχει ακόμη αποκατασταθεί πλήρως καθώς δεν λείπουν περιστατικά που το ρεύμα μπορεί ξαφνικά να κοπεί όμως ακόμη κι εκεί που όλα έχουν τακτοποιηθεί με το συγκεκριμένο θέμα υπάρχουν ζητήματα με τους παρόχους σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στο διαδίκτυο».
Παρόλο που δεν είναι πολλές αυτές οι περιπτώσεις για τον πρόεδρο του Συλλόγου είναι ενδεικτικό της μεγάλης καταστροφής το γεγονός ότι τρεις εβδομάδες μετά τη θεομηνία υπάρχουν ακόμη τέτοια ζητήματα.
Σε ό,τι αφορά την καταγραφή των ζημιών, όπως λέει ο κ. Γαγάτσης «κάθε συνάδελφος έχει καταγράψει τις ζημιές του, αυτά που καταγράφονται φυσικά γιατί υπάρχουν και εμπορεύματα που καταστράφηκαν και δεν ήταν δυνατό να καταγραφούν. Σίγουρα τις ζημιές που έχουν υποστεί στη μηχανοργάνωση καθώς και τις ζημιές σε ό,τι αφορά τις υποδομές του φαρμακείου τις έχουν καταγράψει. Από εκεί και πέρα πρέπει να περάσουν κλιμάκια από την Περιφέρεια και από την Πυροσβεστική τα οποία όμως ας σημειωθεί ότι, πρέπει να περάσουν και από άλλες 3000 επιχειρήσεις στην πόλη. Επομένως είναι δεδομένο ότι αυτή θα είναι μία διαδικασία που θα πάρει χρόνο.
Δεν είναι εύκολο αυτή τη στιγμή να μιλήσει κανείς για το ύψος της ζημιάς που έχουν υποστεί τα φαρμακεία της πόλης της Καρδίτσας. Ο πρόεδρος ωστόσο του Συλλόγου εκτιμά ότι μιλάμε για ποσά «από μερικές χιλιάδες έως σε αρκετές περιπτώσεις πολλές χιλιάδες ευρώ. Αυτό εξαρτάται από το εμπόρευμα που είχε ο κάθε φαρμακοποιός στο φαρμακείο του, το stock του δηλαδή, από το ύψος του νερού που μπήκε στο φαρμακείο, από τον εξοπλισμό του».
Είναι χαρακτηριστικό πάντως πως εάν και έχουν περάσει τρεις εβδομάδες ο ΦΣ Καρδίτσας δεν έχει ακόμη την πλήρη εικόνα των ζημιών που έχουν υποστεί τα φαρμακεία. «Επίσημη καταγραφή δεν έχουμε. Την περιμένουμε από κάποια επίσημη αρχή. Έχουμε κάνει μία καταγραφή εμείς ως Σύλλογος. Έχουν υποστεί ζημιά λόγω του νερού που εισέβαλε στους χώρους του φαρμακείου 44 από τα 51 φαρμακεία της πόλης, βέβαια ζημιές έχουν υποστεί και άλλα φαρμακεία πέρα των 44ων καθώς για παράδειγμα επειδή δεν υπήρχε ηλεκτρικό ρεύμα ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν μπήκε νερό υπήρξαν φαρμακεία που υπέστησαν ζημίες σε προϊόντα ψυγείου».
Αγώνας δρόμου για τις αποζημιώσεις
Σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις και την κάθε λογής βοήθεια για να μπορέσουν τα φαρμακεία να ορθοποδήσουν και να δουν με μεγαλύτερη αισιοδοξία την επόμενη μέρα, όπως λέει ο κ. Γαγάτσης «υπάρχει καταρχήν μία κρατική επιχορήγηση που είναι για όλους τους επαγγελματίες που επλήγησαν, οριζόντια της τάξεως των 8.000 ευρώ η οποία θα δοθεί, όπως έχει προαναγγελθεί μέχρι και τον Δεκέμβριο. Γι’ αυτήν έχουν γίνει αντίστοιχες αιτήσεις από τα φαρμακεία –που μας αφορά ως Σύλλογο- προς την Αντιπεριφέρεια Καρδίτσας και αναμένουμε τα χρήματα αυτά να εγκριθούν και να δοθούν στους δικαιούχους. Μάλιστα απ’ ό,τι είμαι σε θέση να γνωρίζω αίτηση έχουν υποβάλλει και πέρα των 44 φαρμακείων που έπαθαν ζημιά λόγω εισβολής του νερού στους χώρους τους. Σε ό,τι αφορά την κρατική επιχορήγηση μας έχουν ενημερώσει ότι σε δεύτερο χρόνο θα κάνουν πιο ενδελεχή έλεγχο για το ύψος της ζημιάς που υπέστη το κάθε φαρμακείο αλλά και η κάθε επιχείρηση της πόλης μας γενικότερα, κάτι ωστόσο που θα γίνει σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου μέσω του Υπουργείου Περιβάλλοντος ώστε να δοθούν επιπλέον χρήματα των 8.000 ευρώ, σε όσους αποδειχτεί ότι πρέπει να τα λάβουν. Αυτή τουλάχιστον είναι η ενημέρωση που έχουμε από την Περιφέρεια». Αυτά σε ό,τι αφορά την κρατική επιχορήγηση.
Από εκεί και πέρα υπάρχει η «έκτακτη επιχορήγηση από το δευτεροβάθμιο όργανό μας, τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο ο οποίος μετά από συνεδρίαση του Διοικητικού του Συμβουλίου αποφάσισε –και μας ενημέρωσε προφορικά για την απόφασή του αυτή- να στηρίξει τα φαρμακεία που επλήγησαν με το συνολικό ποσό των 100.000 ευρώ. Το ποσό αυτό, όταν γίνει μία επίσημη καταγραφή από μία επίσημη αρχή και μας γνωστοποιηθεί το αποτέλεσμά της θα δοθεί ισόποσα σε όλους τους δικαιούχους».
Δημιουργία Λογαριασμού Ειδικού Σκοπού
Πολύ σημαντική επίσης για τον κ. Γαγάτση είναι η στήριξη των κατά τόπους Φαρμακευτικών Συλλόγων της χώρας, όπως και άλλων φορέων και επιχειρήσεων. «Αρκετοί Σύλλογοι ανά την Ελλάδα καθώς και άλλοι φορείς όπως είναι οι Φαρμακοποιοί του Κόσμου, συνεταιρισμοί φαρμακοποιών αλλά και ιδιωτικές εταιρείες πήραν την πρωτοβουλία να βοηθήσουν τους πληγέντες με κάποια κονδύλια. Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Καρδίτσας αυτή τη στιγμή είναι έτοιμος να δημιουργήσει έναν λογαριασμό ειδικού σκοπού στον οποίο θα συγκεντρωθεί η βοήθεια από όλους αυτούς τους φορείς καθώς και άλλους που θα ενδιαφερθούν και στη συνέχεια να στηρίξουν τους πληγέντες φαρμακοποιούς. Το κονδύλι που θα συγκεντρωθεί θα μοιραστεί οριζόντια σε όλους όσους από τους ελέγχους αναγνωριστούν ως πληγέντες του Ιανού».
Το άνοιγμα αυτού του λογαριασμού αναμένεται να γίνει τις επόμενες μέρες καθώς ύψιστη προτεραιότητα για τον Σύλλογο μέχρι σήμερα ήταν να ανταποκριθεί στην προθεσμία που έθεσε ο ΕΟΠΥΥ (μαζί με την παράταση) προκειμένου να κατατεθούν οι συνταγές μηνός Σεπτεμβρίου ώστε να πληρωθούν –κατ’ εξαίρεση πιο γρήγορα σε σχέση με τους υπόλοιπους φαρμακοποιούς της χώρας- όλοι οι φαρμακοποιού του νομού Καρδίτσας τα χρήματα αυτά για τις συνταγές που πραγματοποίησαν μέσα στον Σεπτέμβριο και να πάρουν έτσι μία ανάσα ρευστότητας σε αυτή την πολύ δύσκολη περίοδο, ειδικά εκείνοι που επλήγησαν από τη θεομηνία.
Η προσπάθεια αυτή ήταν μία μεγάλη πρόκληση, ένα στοίχημα για τη διοίκηση του Συλλόγου καθώς όπως εξηγεί ο κ. Γαγάτσης «έχει να κάνει με μία υποβολή που αφορά ακόμη κι εκείνους που έχει καταστραφεί το φυσικό τους αρχείο. Είναι υποβολές που είναι πρωτόγνωρες για εμάς καθώς είναι πρωτόγνωρες ως διαδικασία σε πανελλαδικό επίπεδο».
Γι’ αυτούς που καταστράφηκε το φυσικό τους αρχείο υπάρχουν συγκεκριμένες διαδικασίες που έχουν τεθεί από τον ΕΟΠΥΥ προκειμένου να καταθέσουν τις συνταγές τους. «Πρέπει για παράδειγμα, σημειώνει ο κ. Γαγάτσης να δοθεί μία βεβαίωση από την πυροσβεστική ή τον Δήμο κάτι το οποίο μόνο εύκολο δεν ήταν καθώς η Πυροσβεστική έχει αυτή τη στιγμή έναν τεράστιο φόρτο δουλειάς. Επομένως ήταν πολύ σημαντικό το ότι καταφέραμε ως Σύλλογος και ήρθαμε σε επικοινωνία με την Πυροσβεστική και συνεννοηθήκαμε να δοθεί μία προτεραιότητα στα φαρμακεία για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του ΕΟΠΥΥ. Δεν ήταν εύκολο. Έπρεπε να τους δώσουμε να καταλάβουν ότι υπήρχαν συγκεκριμένες προθεσμίες. Ευτυχώς το κατάλαβαν, βοήθησαν και τους ευχαριστούμε γι’ αυτό».
«Κλειδί» η στάση των εταιρειών
Μετά το θέμα των επιχορηγήσεων και το άνοιγμα του λογαριασμού ειδικού σκοπού, το επόμενο μεγάλο στοίχημα για τον Φαρμακευτικό Σύλλογο Καρδίτσας είναι το πως θα ανταποκριθούν οι εταιρείες στο θέμα της αντικατάστασης των κατεστραμμένων φαρμάκων, παραφαρμάκων και υλικών. «Το επόμενο βήμα είναι να τρέξουμε μέσω των συνεταιρισμών και των ιδιωτικών φαρμακαποθηκών αλλά και κατευθείαν μέσω των εταιρειών το θέμα των επιστροφών κατεστραμμένου εμπορεύματος. Είμαστε ήδη σε επαφή με εταιρείες και παραφαρμάκων αλλά και των εταιρειών φαρμάκου. Όσον αφορά το παραφάρμακο είναι κυρίως οι φαρμακοποιοί που έχουν απευθυνθεί σε εταιρείες και απ’ ό,τι ξέρω ήδη βρίσκονται σε διαδικασίες επιστροφής κατεστραμμένων εμπορευμάτων ενώ ταυτόχρονα κάνουν κινήσεις να πάνε πιο πίσω τις επιταγές. Και στο φάρμακο και στο παραφάρμακο εμείς εκεί θα εστιάσουμε: Στην επιστροφή στις εταιρείες κατεστραμμένου εμπορεύματος και σε επιμήκυνση των επιταγών, είτε αυτών που τρέχουν είτε και νέων επιταγών. Η εικόνα που έχουμε είναι ότι υπάρχει μία θετική διάθεση και από το χώρο του φαρμάκου και από εκείνον του παραφαρμάκου. Βεβαίως εμείς θα εστιάσουμε κυρίως και μέσω του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου στο φάρμακο καθώς εκεί είναι και η αρμοδιότητά μας».
Το σημαντικό για τον πρόεδρο του ΦΣ Καρδίτσας είναι καταρχήν να γίνει σαφές τι ακριβώς εννοούμε μιλώντας για κατεστραμμένο εμπόρευμα και να οριστούν επακριβώς οι διαδικασίες επιστροφής του. «Καταλαβαίνετε ότι δεν είναι εύκολο να γίνουν πράγματα χωρίς σαφείς οδηγίες. Δεν γίνεται να επιστραφούν τα κατεστραμμένα εμπορεύματα μέσω του συνεταιρισμού και να μείνουν τελικά να λιμνάσουν εκεί ή να πάνε στην εταιρεία και η εταιρεία να τα επιστρέψει στον συνεταιρισμό» εξηγεί.
Βήμα – βήμα με προτεραιότητες
Επιχειρώντας μία αποτίμηση της μέχρι σήμερα κατάστασης ο κ. Γαγάτσης, αφού επισημαίνει ότι όλο αυτό ήταν μία τεράστια καταστροφή που άφησε πίσω της τεράστια προβλήματα εξηγεί ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. «Εμείς ως Σύλλογος κινούμεθα πάντα προς όλες τις κατευθύνσεις, βάζουμε προτεραιότητες και πάμε βήμα - βήμα. Έχουμε τη βοήθεια από τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο και την κεντρική διοίκηση του ΕΟΠΥΥ και της ΗΔΙΚΑ. Όλοι θετικοί είναι αλλά σε κάθε τι που έχουμε να κάνουμε σίγουρα υπάρχουν κάποια λειτουργικά προβλήματα που πρέπει κάθε φορά να ξεπεράσουμε. Δεν μπορούν να γίνουν τα πράγματα δια μαγείας. Βήμα – βήμα, μέρα με την ημέρα θεωρώ ότι επιλύουμε προβλήματα».
Υπάρχει γενικότερα μία αγωνία καθώς όλη αυτή η διαδικασία απογραφής και αποκατάστασης των ζημιών είναι χρονοβόρα. «Σίγουρα υπάρχει αγωνία γιατί είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να επανέλθει γρήγορα. Θα πάρει μήνες για να αποκατασταθεί σ’ ένα βαθμό η κατάσταση. Φανταστείτε ότι τα φαρμακεία αυτή τη στιγμή λειτουργούν σε μία πόλη που έχει κηρυχθεί –όλος ο νομός- σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για ένα χρόνο. Δεν υπήρχαν τράπεζες, δεν υπήρχαν δημόσιες υπηρεσίες, δεν υπήρχαν τηλεπικοινωνίες και τώρα που αποκαθίσταται η λειτουργία τους σταδιακά έχουν έναν απίστευτο φόρτο. Οι τράπεζες που βρίσκονται στην καθημερινότητα του φαρμακείου δεν έχουν ακόμη καν τεθεί όλες σε πλήρη λειτουργία. Μιλάμε για ένα ευρύτερο περιβάλλον πολύ δύσκολο. Για μία πόλη, πρωτεύουσα νομού που όλες οι επιχειρήσεις του κέντρου της έχουν πληγεί σε πολύ μεγάλο βαθμό».
Η αγωνία μάλιστα αυτή μεγαλώνει, όπως λέει ο κ. Γαγάτσης καθώς βρισκόμαστε ακόμη στο Φθινόπωρο με τον Νοέμβριο, παραδοσιακά μήνα των βροχών να ακολουθεί καθώς και έναν δύσκολο, όπως τουλάχιστον αυτή τη στιγμή αναμένεται λόγω COVID 19, Χειμώνα.