PharmD Κλινικός Φαρμακοποιός
Μετά το πρόσφατο φιάσκο στην εφαρμογή του νέου καθεστώτος με τη χορήγηση των αντιβιοτικών, θεώρησα σωστό να παραθέσω μερικές απόψεις επιστημονικού περιεχομένου. Καταρχάς πιστεύω πως είναι απλά θέμα χρόνου η εφαρμογή του μέτρου. Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι πρόκειται για κάτι που προσπαθούμε να πετύχουμε εδώ και αρκετό καιρό, αλλά και ότι έχουμε τη σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας της ιατρικής κοινότητας. Αρχικά να πω πως είμαι και εγώ απόλυτα σύμφωνος με αυτή την κατεύθυνση. Είναι κάτι που έπρεπε να έχει εφαρμοστεί εδώ και πολύ καιρό. Κάλλιο αργά δε λένε;
Μιλώντας για καθυστερήσεις, πρόσφατα πολλοί από εμάς πιστοποιηθήκαμε στη διενέργεια του εμβολιασμού κατά της γρίπης και του τετάνου. Απλά θα πω πως έχω την αντίστοιχη πιστοποίηση από την πολιτεία της Νέας Υόρκης από το 2005... Όχι απλά για δύο τύπους εμβολίων, αλλά για τη χορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου ενδομυϊκώς ή υποδορίως... Κάλλιο αργά και πάλι!
Και όμως, η καθυστέρηση αυτή μας βάζει σε πλεονεκτική θέση, διότι πολύ απλά μπορούμε να γνωρίζουμε ποια είναι τα επόμενα βήματα. Αν βάλεις στην εξίσωση και το εμβόλιο κατά της νόσου CoViD-19, που αργά ή γρήγορα θα μπει στη ζωή μας, για τη διενέργεια του οποίου πιστεύω πως θα πιστοποιηθούμε με συνοπτικές διαδικασίες, η πρώτη Υπηρεσία Υγείας στα φαρμακεία μας είναι εδώ.
Τι ακριβώς αφορά αυτή η Υπηρεσία; Από εμάς εξαρτάται. Πόσα εμβόλια θα γίνουν κατά την περίοδο 2020-2021 στα φαρμακεία της χώρας; Για πρώτη φορά θα μπορούμε να το δηλώσουμε επισήμως. Για παράδειγμα, κατά την περίοδο 2020-2021 διενεργήθηκαν στα φαρμακεία της χώρας 2.000.000 εμβολιασμοί κατά της γρίπης και 2.000.000 εμβολιασμοί κατά της νόσου CoViD-19...
Αν θέλουμε όμως να το πάμε παραπέρα, θα μπορούσαμε να δηλώσουμε και τον αριθμό ασθενών υψηλού κινδύνου που εμβολιάστηκαν στα φαρμακεία μας. Για παράδειγμα, 500.000 διαβητικοί, 500.000 καρδιοπαθείς, 300.000 ασθενείς με πνευμονοπάθειες και ούτω καθεξής.
Το θέμα όμως πάει και παραπέρα... Έχοντας τη χορήγηση όλων των αντιβιώσεων υπό ελεγχόμενο καθεστώς, μπορούμε να εντοπίσουμε τους ασθενείς υψηλού κινδύνου που παρουσιάζουν συμπτώματα και να τους παραπέμψουμε άμεσα προς τον θεράποντα ιατρό. Βέβαια, όλοι μας γνωρίζουμε ότι το να παραπέμψουμε τον ασθενή στο γιατρό, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο πρώτος θα επισκεφθεί τον δεύτερο. Αν όμως πάρουμε εμείς τον θεράποντα ένα τηλέφωνο και του πούμε, για παράδειγμα, ότι ο ασθενής τάδε με Στεφανιαία Νόσο και Διαβήτη Τύπου 2 είναι στο φαρμακείο μας με συμπτώματα υψηλού πυρετού και πονόλαιμου ή βήχα, τότε 9/10 γιατρούς θα μας πουν να τους στείλουμε άμεσα να τους δουν. Άλλο να σου λέει ο φαρμακοποιός ότι πρέπει να πας στο γιατρό και άλλο να σου το λέει ο ίδιος ο γιατρός σου.
Κάπως έτσι θα μπορούσαμε να δηλώσουμε τον αριθμό αντιβιώσεων που συνταγογραφήθηκαν κατόπιν παρέμβασης φαρμακοποιού. Προσέξτε... Εννοείται ότι δεν τις συνταγογραφούμε εμείς. Απλά εντοπίζουμε τα περιστατικά που χρήζουν αντιβιοτικής αγωγής στην κοινότητα και τα παραπέμπουμε προς ιατρική αξιολόγηση. Τώρα θα μου πείτε ότι υποτίθεται πως πάμε να μειώσουμε την αλόγιστη χρήση αντιβιώσεων. Συμφωνώ! Σε περιστατικά όπως αυτό που περιέγραψα όμως, η χορήγηση αντιβίωσης κάθε άλλο παρά αλόγιστη είναι. Αντιθέτως, είναι σύμφωνη με όλες τις κατευθυντήριες οδηγίες της διεθνούς ιατρικής κοινότητας.
Καταλαβαίνω ότι απέχουμε ακόμη από το να εφαρμόσουμε κάτι τέτοιο, αλλά η απόσταση δεν είναι και τόσο μεγάλη. Πριν από περίπου 2 χρόνια, για λογαριασμό του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και σε συνεργασία με την Α΄ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική του ΑΧΕΠΑ και τον καθηγητή κ. Χατζητόλιο, συντάξαμε κείμενο οδηγιών για την αντιμετώπιση λοιμώξεων του αναπνευστικού στο χώρο του φαρμακείου. Η ουσία της προσπάθειας αυτής βρίσκεται στα κριτήρια παραπομπής του ασθενή προς ιατρική αξιολόγηση. Με άλλα λόγια, το επιστημονικό υλικό είναι άμεσα διαθέσιμο σε όλους μας. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι ο οποιοσδήποτε συνάδελφος θα χρειαστεί πάνω από μερικές ώρες να το διαβάσει και να εμπεδώσει τις πληροφορίες.
Συνοψίζοντας, βρισκόμαστε για πρώτη φορά μπροστά σε μια ευκαιρία να παρέχουμε μια ολοκληρωμένη Υπηρεσία Υγείας που αφορά την αντιμετώπιση των λοιμώξεων του αναπνευστικού στα φαρμακεία μας. Έχουμε επισήμως τη δυνατότητα να εμβολιάσουμε, αλλά και τις γνώσεις να διασφαλίσουμε την άμεση ιατρική αξιολόγηση των ευπαθών ομάδων από τον θεράποντα ιατρό. Με άλλα λόγια να παρέχουμε ένα δίχτυ ασφαλείας που μπορεί να είναι πολύ σημαντικό στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων αυτών. Αν το κάνουμε οργανωμένα, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι εντυπωσιακό.
Ο τρόπος υπάρχει...
Η διάθεση; Τι λέτε;
