Γράφει ο Δρ. Τεπερικίδης Ελευθέριος
PharmD Κλινικός Φαρμακοποιός
Η Χρήση των Αναστολέων των Υποδοχέων και του Μετατρεπτικού Ενζύμου της Αγγειοτενσίνης στη νόσο COVID-19: Νεότερα Δεδομένα. Τι συμβουλεύουμε στους ασθενείς που λαμβάνουν αγωγή με αυτά τα φάρμακα.
Μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη δημοσιεύθηκε στις 28 Απριλίου σχετικά με τη χρήση των Αναστολέων των Υποδοχέων (ARB) και του Μετατρεπτικού Ενζύμου της Αγγειοτενσίνης (ACE) στη νόσο COVID-19. Πρόκειται για μια μετα-ανάλυση που συμπεριλάμβανε δεδομένα από 5 αναδρομικές μελέτες παρατήρησης (retrospective, observational). Στο σύνολο συμπεριλήφθηκαν 308 ασθενείς που λάμβαναν ένα από τα εν λόγω φάρμακα και 1172 ασθενείς που χρησιμοποιήθηκαν ως control.
Τα αποτελέσματα δείξανε ότι οι ασθενής με COVID-19 που λάμβαναν αγωγή με αναστολείς ARB και ACE παρουσίασαν στατιστικά σημαντική μείωση της τάξεως του 44% στις πιθανότητες να νοσήσουν βαριά (OR: 0.56; 95% CI: 0.34-1.89, I2=68.15), αλλά και στατιστικά σημαντική μείωση της τάξεως του 62% στην πιθανότητα του θανάτου από τον ιό (OR: 0.38; 95% CI: 0.19-0.74, I2=0.000). Επίσης παρατηρήθηκε μια ΜΗ στατιστικά σημαντική μείωση της τάξεως το 19% στην πιθανότητα ανάγκης νοσηλείας (OR 0.81; 95% CI: 0.42-1.55, I2: 0.000). Οι ερευνητές συμπέραναν ότι η χρήση των φαρμάκων αυτών είναι ασφαλής στη νόσο COVID-19, εν μέρει επιβεβαιώνοντας όλες τις σχετικές οδηγίες των αρμόδιων οργανισμών για τη μη διακοπή των φαρμάκων αυτών κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Χρειάζεται όμως προσοχή στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Αρχικά, το δείγμα που χρησιμοποιήθηκε ήταν αρκετά μικρό, ενώ οι μελέτες που συμπεριλήφθηκαν είχαν μεθοδολογικά μειονεκτήματα (αναδρομικές μελέτες παρατήρησης vs προοπτικές, διπλές τυφλές μελέτες). Επίσης, μπορεί η μείωση της πιθανότητας βαριάς νόσου κατά 44% να ήταν στατιστικά σημαντική, αλλά το διάστημα εμπιστοσύνης (confidence interval) περνάει από το 1. Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι δεν το πολύ-λαμβάνουμε υπόψη. Αντιθέτως, η μείωση των θανάτων κατά 62% δείχνει να είναι πιο στιβαρό αποτέλεσμα. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι μιλάμε για φάρμακα που έχουν δράση κατά του ιού. Απλά μας δίνει μια πρώτη ένδειξη.
Επειδή το θέμα ακουμπάει φάρμακα που όλοι μας χορηγούμε στα φαρμακεία μας και σίγουρα θα μας γίνουν σχετικές ερωτήσεις, η απάντηση με σημερινά δεδομένα είναι απλή. Συνεχίζουμε την αγωγή κανονικά. Υπάρχει και μια υπόνοια ότι αυτά τα φάρμακα μπορεί και να βοηθούν στη νόσο COVID-19, αλλά έχουμε αρκετό δρόμο ακόμη μέχρι κάτι τέτοιο να επιβεβαιωθεί ή και να απορριφθεί.
Παραπομπή:
SAMIT GHOSAL, JagatJyoti Mukherjee, BinayakSinha, Kalyan Kumar Gangopadhyay. The effect of angiotensin converting enzyme inhibitors and angiotensin receptor blockers on death and severity of disease in patients with coronavirus disease 2019 (COVID-19): A meta-analysis. medRxiv 2020.04.23.20076661; doi: https://doi.org/10.1101/2020.04.23.20076661
