Στον τομογράφο των επιθεωρητών το πλιάτσικο με τις αξονικές

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
Τις συνέπειες από το τρελό και ανεξέλεγκτο «πάρτι» με τις αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες πληρώνει σήμερα η χώρα.

Η χώρα μας εμφανίζει αναλογικά διπλάσιο αριθμό τομογραφιών από χώρες όπως η Αυστρία (47,6 ανά 1.000 κατοίκους), το Βέλγιο (52,8) και η Ολλανδία (49,1) και σχεδόν τριπλάσιο από την Τσεχία (33,5).Εξετάσεις που γίνονταν και γίνονται χωρίς απόλυτη ιατρική ένδειξη ή χρεώνονται στα Ταμεία χωρίς να έχουν πραγματοποιηθεί, έχουν προκαλέσει μία τεράστια οικονομική αιμορραγία. Το φαγοπότι συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, καθώς ο ΕΟΠΥΥ δεν μπορεί ακόμη να γνωρίζει τι είναι αυτό που πληρώνει.

Το κενό αυτό καλύπτεται σήμερα με τη διασύνδεση των δύο διαφορετικών ηλεκτρονικών συστημάτων που υπάρχουν στον ΕΟΠΥΥ. Οι υπηρεσίες του Οργανισμού θα μπορούν πλέον να έχουν εικόνα για τον αριθμό των εξετάσεων που έχει πραγματικά διενεργήσει κάθε διαγνωστικό κέντρο.

Τις αδυναμίες του συστήματος παραδέχτηκε ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας κ. Μάριος Σαλμάς, μιλώντας σε προχθεσινή συνεδρίαση της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής: «Σήμερα, αν γράψει ένας γιατρός μία μαγνητική τομογραφία και πάρει το ηλεκτρονικό παραπεμπτικό και ο ασθενής πάει σε ένα διαγνωστικό κέντρο, ο ΕΟΠΥΥ δεν έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει εάν έγινε μαγνητική τομογραφία».

Σύμφωνα με τον κ. Σαλμά, αυτό που παίρνει ο ΕΟΠΥΥ κάθε μήνα είναι συγκεντρωτικές καταστάσεις, σε ηλεκτρονική μορφή, στις οποίες αναγράφεται ότι το συγκεκριμένο διαγνωστικό κέντρο διενήργησε έναν συγκεκριμένο αριθμό εξετάσεων σε ασφαλισμένους του Οργανισμού.

Η αγορά, ωστόσο, βρίσκει τρόπους να ξεπεράσει και αυτές τις δικλίδες ασφαλείας, καθώς και τις μειώσεις στις τιμές των διαγνωστικών εξετάσεων. Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας ανέφερε ότι τον περασμένο Ιανουάριο το σύστημα του ΕΟΠΥΥ κατέγραψε αύξηση στον αριθμό των εξετάσεων. Επιχειρήθηκε, δηλαδή, να υποκατασταθεί το χαμένο εισόδημα με προκλητή αύξηση της ζήτησης υπηρεσιών.

Στοιχεία του υπουργείου δείχνουν ότι μέσα στο 2012 πραγματοποιήθηκαν σε 47 δημόσια νοσοκομεία 322.805 αξονικές τομογραφίες

Παρέμβαση
Τα στοιχεία που αποκάλυψε το «Εθνος» της περασμένης Παρασκευής για τις αξονικές τομογραφίες στα δημόσια νοσοκομεία μπαίνουν στο μικροσκόπιο των επιθεωρητών Υγείας. Στοιχεία του υπουργείου δείχνουν ότι -μέσα στο 2012- πραγματοποιήθηκαν σε 47 δημόσια νοσοκομεία 322.805 αξονικές τομογραφίες. Πηγές από το υπουργείο αναφέρουν ότι σε νοσοκομεία μικρής και μεσαίας δυναμικότητας του εξωτερικού το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 15%.

Την πρώτη θέση στη λίστα με τις περισσότερες εξετάσεις κατέχει το «Ασκληπιείο» της Βούλας, όπου το 43% των ασθενών υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία. Ακολουθούν τα νοσοκομεία Λάρισας (42%), Φιλιατών (42%), Βόλου (42%), Τρικάλων (41%) και Χαλκιδικής (40%). Το παράδοξο είναι ότι νοσοκομεία που δέχονται μεγάλο φόρτο στις εφημερίες, έχουν χαμηλότερα ποσοστά αξονικών τομογραφιών ανά ασθενή. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι το «Θεαγένειο» Θεσσαλονίκης (19%), το Πανεπιστημιακό Ηρακλείου (26%), το «Αττικόν» (28%), το «Ιπποκράτειο» Θεσσαλονίκης (30%), το Πανεπιστημιακό της Λάρισας (31%) και το «Παπανικολάου» Θεσσαλονίκης (31%).

Η εντολή
Ο υπουργός Υγείας κ. Ανδρέας Λυκουρέντζος έδωσε εντολή να γίνει αυστηρός έλεγχος και να καταλογιστούν ευθύνες στους γιατρούς, οι οποίοι διαμορφώνουν τη ζήτηση των αξονικών τομογραφιών. Θα επιβληθούν αυστηρές κυρώσεις ?σημειώνει? σε όσους, με οποιονδήποτε τρόπο, εμπλέκονται. Με μία σειρά μέτρων, το υπουργείο επιχειρεί να μειώσει το κόστος των ακριβών αυτών διαγνωστικών εξετάσεων. Μία από τις εξετάσεις αυτές ?η στερεοτακτική ακτινοθεραπεία? είχε κοστολογηθεί με 12.500 ευρώ και με υπουργική απόφαση μειώθηκε τον Αύγουστο του 2012 στα 6.500 ευρώ.

Ο υπουργός Υγείας έχει ζητήσει από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) την επανακοστολόγηση όλων των ακτινογραφικών και τομογραφικών πράξεων, με στόχο τη δραστική μείωση της δημόσιας δαπάνης.

Οι υπερβολές με τις αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες στην Ελλάδα αποτελούν κοινό μυστικό και έχουν καταγραφεί από τους ειδικούς του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού, περίπου ένας στους τρεις Ελληνες υποβάλλεται κάθε χρόνο σε αξονική τομογραφία και περίπου ένας στους δέκα σε μαγνητική.

Σύγκριση
Διπλάσιες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο

Στη χώρα μας πραγματοποιούνται ετησίως 320 αξονικές τομογραφίες ανά 1.000 κατοίκους, αριθμός υπερδιπλάσιος από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (123,8).

Πολύ πιο χαμηλά βρίσκονται οι αναλογίες στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών, με την Αυστρία να έχει 145,5 αξονικές ανά 1.000 κατοίκους, το Βέλγιο 179,3, την Τσεχία μόλις 86,5, τη Γαλλία 145,4, τη Γερμανία 117,1 και την Ολλανδία 66 αξονικές ανά 1.000 κατοίκους.

Οι αναλυτές του ΟΟΣΑ κάνουν λόγο για απουσία πλαισίου λειτουργίας τους: «Στην Ελλάδα, δεν υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο για την αγορά μαγνητικού τομογράφου, ενώ η αγορά αξονικών τομογράφων απαιτεί μία άδεια, η οποία βασίζεται σε πληθυσμιακά κριτήρια.

Δεν υπάρχουν, επίσης, οδηγίες σχετικά με τη χρήση των εν λόγω μηχανημάτων, από τη στιγμή που θα αγοραστούν».

Η απουσία περιορισμών και ελέγχου οδήγησε σε μία θεαματική αύξηση των τομογράφων στη χώρα μας. Το 2005, αναλογούσαν 25 αξονικοί τομογράφοι ανά εκατομμύριο πληθυσμού και το 2010 η αναλογία διαμορφώθηκε στο 34,3 ανά εκατομμύριο (22,6 ο μέσος όρος στον ΟΟΣΑ).

Το «σύνδρομο» των αξονικών υφίσταται και με τους μαγνητικούς τομογράφους.

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ δείχνουν ότι οι Ελληνες υποβάλλονται σε διπλάσιο αριθμό μαγνητικών τομογραφιών, σε σύγκριση με τους άλλους Ευρωπαίους. Από το 2005, οι μαγνητικοί τομογράφοι σχεδόν διπλασιάστηκαν και από 140 έφτασαν στους 250. Δεν είναι τυχαίο ότι σε κάθε 1.000 Ελληνες αναλογούν ετησίως 97,9 μαγνητικές τομογραφίες, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι μόλις 46,3 προς 1.000.

Τομογράφοι
Εφεραν... τομή στη διάγνωση

Τομή στην Ιατρική αποτέλεσε η ανακάλυψη του αξονικού και του μαγνητικού τομογράφου. Κάθε σύστημα διερευνά συγκεκριμένα προβλήματα υγείας και σε λίγες μόνο περιπτώσεις υπάρχει επικάλυψη. Για τους μη ειδικούς, η βασική διαφορά μεταξύ αξονικής και μαγνητικής είναι ότι η πρώτη εκθέτει τον ασθενή σε ακτινοβολία (όπως η ακτινογραφία), ενώ η δεύτερη όχι.

Η αξονική τομογραφία ανακαλύφθηκε το 1971 και δίνει τη δυνατότητα απεικόνισης του εσωτερικού των οργάνων του σώματος. Με την εξέταση παρέχονται εικόνες των εσωτερικών οργάνων του σώματος σε εγκάρσιες τομές. Οι πρώτοι αξονικοί έδιναν τομές ενός εκατοστού, ενώ τα σύγχρονα μηχανήματα κάτω από ένα χιλιοστό.

Η μαγνητική τομογραφία λειτουργεί με μαγνητικά πεδία και με τρισδιάστατες τομές απεικονίζονται τα υπό εξέταση όργανα. Η διάρκεια της εξέτασης είναι σαφώς μεγαλύτερη από εκείνη του αξονικού, αλλά τα τελευταία χρόνια ο χρόνος έχει μειωθεί σημαντικά.

Με τον μαγνητικό τομογράφο μπορεί να διερευνηθούν όργανα, όπως η σπονδυλική στήλη, το κεφάλι, ο τράχηλος, η κοιλιά, τα άνω και κάτω άκρα. Μπορεί, επίσης, να διερευνηθεί και ο εγκέφαλος, με την αποκαλούμενη «λειτουργική μαγνητική τομογραφία», καθώς και η καρδιά και το μυοκάρδιο, με τη μαγνητική αγγειογραφία.

Συμβουλές και οδηγίες
Το 2011, η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία εξέδωσε τα «Διαγνωστικά και θεραπευτικά πρωτόκολλα στην Ακτινολογία». Ο οδηγός έχει συγγραφεί από Ομάδα Εργασίας της Εταιρείας για χρήση από ακτινολόγους, κλινικούς γιατρούς και επαγγελματίες Υγείας.

Σύμφωνα με τους συγγραφείς, το πνεύμα του είναι συμβουλευτικό και καθοδηγητικό, για τη βέλτιστη αντιμετώπιση του ασθενούς, χωρίς να είναι απόλυτα δεσμευτικός για ιδιαίτερα περιστατικά που χρήζουν εξατομίκευσης.

Από την πλευρά της, η διοίκηση του ΕΟΠΥΥ προχώρησε στη διαμόρφωση κριτηρίων ποιότητας στην Ακτινοδιάγνωση, τα οποία προκάλεσαν την αντίδραση της Ακτινολογικής Εταιρείας. Με επιστολή προς τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας κ. Μάριο Σαλμά, το προεδρείο της Εταιρείας κάνει λόγο για κατάργηση της ειδικότητας της Ακτινολογίας, καθώς ανατίθεται αξιολόγηση του ιατρικού έργου των ακτινολόγων σε «ανεξάρτητη ομάδα ιατρών».

Οι ακτινολόγοι προτείνουν η αξιολόγηση να βασίζεται στους εξής άξονες:

Την τεχνολογική επάρκεια σε σχέση με τις κλινικές εφαρμογές της απεικόνισης. Σε ολοκληρωμένα πρωτόκολλα για την ποιοτική αρτιότητα κάθε απεικονιστικής εξέτασης.

Σε κριτήρια ποιότητας της ψηφιακής εικόνας των μηχανημάτων υψηλής τεχνολογίας. Στη διενέργεια απεικονιστικών εξετάσεων από κατάλληλα εκπαιδευμένους ακτινολόγους ιατρούς. Τη διασφάλιση της ποιοτικής λειτουργίας των απεικονιστικών μηχανημάτων και την ύπαρξη συμπληρωματικών δομών του ιατρικού έργου (αρχειοθέτηση).

ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΥ

Πηγή: ethnos.gr