Ο μοιραίος υπουργός στους είκοσι μήνες της θητείας του γκρέμισε τη δωρεάν δημόσια περίθαλψη, άφησε χιλιάδες ανέργους ακάλυπτους, βαριά άρρωστους χωρίς αναγκαία φάρμακα και νοσοκομεία που δεν μπορούν να προσφέρουν ούτε ένα γιαούρτι!
Ρεπορτάζ Ρίτα Μελά rmela@dimokratianews.gr
Η οικονομική κρίση σάρωσε και το ΕΣΥ, το οποίο, έπειτα από τη θητεία του «πρόθυμου» υπουργού Υγείας Ανδρέα Λοβέρδου να εφαρμόσει όλες τις εντολές του Μνημονίου, δεν θα είναι ποτέ το ίδιο, καθώς συντελέστηκαν κοσμοϊστορικές αλλαγές, που ουσιαστικά ισοπέδωσαν τη δωρεάν δημόσια υγεία.
Σήμερα, ύστερα από 20 μήνες υπουργίας του κ. Λοβέρδου, εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι ανασφάλιστοι ασθενείς πληρώνουν τοις μετρητοίς τις επεμβάσεις τους στα δημόσια νοσοκομεία αλλά και τη θεραπεία τους, την εποχή που έχουν περισσότερο ανάγκη από ποτέ τη βοήθεια του κοινωνικού κράτους. Οι βαριά ασθενείς, όπως μεταμοσχευμένοι, καρκινοπαθείς, νεφροπαθείς κ.λπ., πουλάνε ό,τι έχουν και δεν έχουν για να αγοράσουν τα πανάκριβα φάρμακά τους.
Αλλά και οι ασφαλισμένοι πληρώνουν τα δυσεύρετα φάρμακα και υποβάλλονται σε μια άνευ προηγουμένου γραφειοκρατική ταλαιπωρία για να πάρουν πίσω το ποσοστό από τα χρήματα που έχουν καταβάλει σε εργαστηριακές και απεικονιστικές (μαγνητικές, αξονικές κ.λπ.) εξετάσεις από τα γραφεία του χρεοκοπημένου Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ).
Την ίδια ώρα τα νοσοκομεία καταρρέουν.
Δεκάδες κλινικές έχουν βάλει λουκέτο, ενώ ολόκληρα δημόσια θεραπευτήρια (όπως το Πανεπιστημιακό της Αλεξανδρούπολης) αδυνατούν να κάνουν τακτικά χειρουργεία λόγω τεράστιων ελλείψεων σε αναλώσιμα υλικά. Σε άλλα νοσοκομεία λείπουν βασικά είδη διατροφής για ασθενείς, όπως στο θεραπευτήριο της Λήμνου, στο οποίο τον Απρίλιο δεν υπήρχε κρέας, ή στο νοσοκομείο Ελπίς, στο οποίο δεν υπήρχαν φρούτα και γιαούρτι! Και όλα αυτά όταν το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό βρίσκεται στα όρια της αντοχής του, καθώς έχουν αυξηθεί κατά 30% οι εισαγωγές ασθενών στο ΕΣΥ λόγω της κρίσης και δεν έχει πληρωθεί για τις εφημερίες του από την αρχή του χρόνου.
Οι συγχωνεύσεις
Από τον Σεπτέμβριο του 2010 που ανέλαβε το υπουργείο Υγείας ο κ. Λοβέρδος ξεκαθάρισε ότι τα 132 νοσοκομεία της χώρας εκτός των άλλων ήταν και υπερβολικά σπάταλα. Σε αυτό φυσικά βοήθησε το «πάρτι» που είχαν στήσει εδώ και δεκαετίες επίορκοι γιατροί, διοικητικοί και άλλοι υπάλληλοι μαζί με τα κυκλώματα που πλούτιζαν εις βάρος των φορολογούμενων πολιτών από τις προμήθειες και τις κομπίνες με τις υπερτιμολογήσεις φαρμάκων και τεχνολογικού εξοπλισμού κ.λπ. Το ΕΣΥ, το 2010, βάρυνε τον Κρατικό Προϋπολογισμό σχεδόν με 5,6 δια ευρώ και αυτό, σύμφωνα με τις προσταγές της τρόικας, έπρεπε να αλλάξει άμεσα. Ο νέος υπουργός από την πρώτη στιγμή ανέβασε τα μανίκια και ρίχτηκε στη δουλειά.
Οι συγχωνεύσει νοσοκομείων και οι καταργήσει οργανικών θέσεων, καθώς και οι μειώσεις στα μισθολόγια και η μη πληρωμή των εφημεριών δεν άργησαν να έρθουν. Ο υγειονομικός χάρτης της χώρας άλλαξε ραγδαία, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε πλέον 82 μεγάλα νοσοκομεία στα οποία συγχωνεύτηκαν τα υπόλοιπα 50. Αυτό σημαίνει ότι οι γιατροί και το υπόλοιπο προσωπικό από τα διασυνδεδεμένα νοσοκομεία είναι υποχρεωμένοι να καλύπτουν τα κενά στα θεραπευτήρια της ευρύτερης περιοχής τους.
Η γκάφα με τα νοσήλια
Ενώ η οικονομική κρίση μάς «έδειχνε τα δόντια της» και η ανεργία κάλπαζε με ξέφρενους ρυθμούς, την 1η Οκτωβρίου του 2011 εφαρμόστηκε το σύστημα των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων. Πρόκειται για ένα σύστημα σύμφωνα με το οποίο κοστολογείται κάθε επεμβατική πράξη, για παράδειγμα για ένα μπάιπάς τα ασφαλιστικά ταμεία χρεώνονται 4.276 ευρώ ή για μια γέννα από 900 έως και 1.600 (φυσιολογικός τοκετό - καισαρική - επιπλοκές).
Τα πανάκριβα νοσήλια «βάρυναν» και άλλο τα βουλιαγμένα ασφαλιστικά ταμεία, ωστόσο πέρασε περίπου ένα τρίμηνο μέχρι να ανασταλεί η λειτουργία τους για έναν μήνα και να διορθωθούν οι τιμές. Στις αρχές του Φεβρουαρίου του 2012 επανήλθε η εφαρμογή του συστήματος και από τότε οι ανασφάλιστοι πληρώνουν από την τσέπη τους τις επεμβάσεις τους - αν έχουν, αλλιώς... χαίρεται! Λίγο αργότερα μάλιστα η είδηση ότι απαγόρευσαν σε μητέρες να φύγουν από το μαιευτήριο «Έλενα Βενιζέλου» μαζί με το νεογέννητο τους εάν πρώτα δεν τακτοποιούσαν τις εκκρεμότητές τους στο λογιστήριο έκανε τον γύρο του κόσμου (π.χ. BBC 23 Μαΐου).
Τα αποθεματικά
Η μείωση του Προϋπολογισμού κατά 2,1 δισ. για την υγεία, λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά και το «κούρεμα» των αποθεματικών των νοσοκομείων τον φετινό Μάρτιο κατά 100.000.000 ευρώ άδειασαν από βασικά αναλώσιμα υλικά και φάρμακα τις αποθήκες των νοσοκομείων, που από πέρυσι τον χειμώνα είχαν ελλείψει σε απαραίτητα είδη, όπως γάζες, σύριγγες, φίλτρα για νεφροπαθείς και ακριβά σκευάσματα για τους καρκινοπαθείς, όπως κατήγγειλε επανειλημμένα η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας ΟΕΝΓΕ).
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο «Αττικόν» είχε 709.000 ευρώ από 2.436.000 ευρώ και το ογκολογικό νοσοκομείο Θεαγένειο στη Θεσσαλονίκη είχε 468.000 από 1.500.000 ευρώ. Σήμερα δεν μπορεί να πληρώσει τα πανάκριβα αντικαρκινικά φάρμακα.
Λουκέτα σε κλινικές
Το νοσοκομείο της Ρόδου ήταν το πρώτο δημόσιο νοσοκομείο που, έπειτα από απόφαση της διοίκησης, διέκοψε τα τακτικά χειρουργεία στις αρχές του 2012. Την ίδια απόφαση πήρε τον Μάιο και το πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης που αναγκάστηκε να εξυπηρετεί μόνο τα έκτακτα περιστατικά. Έως και φέτος την άνοιξη δεκάδες κλινικές σε πολλά νοσοκομεία της χώρας έβαλαν λουκέτο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το μοναδικό δημόσιο Παιδιατρικό Καρδιοχειρουργικό Κέντρο στο νοσοκομείο «Αγία Σοφία», που έκλεισε τον περασμένο Οκτώβριο με τη δικαιολογία της αναβάθμισης και έως σήμερα παραμείνει κλειστό.
Λίγο πριν από τις εκλογές της 6ns Μαΐου, γνωρίζοντας πια ότι το ΠΑΣΟΚ θα αποχαιρετήσει την εξουσία, ο κ. Λοβέρδος ανακοίνωσε ότι το 2013, λόγω έλλειψης χρημάτων, θα μπει λουκέτο σε 26 νοσοκομεία, δηλαδή στο 20%!
Ο γίγαντας ΕΟΠΥΥ
Ενιαίος Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας. Ως ιδέα θα μπορούσε να ήταν καλή. Ένας μεγάλος φορέας που θα συμπεριλαμβάνει τα μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία, το ΙΚΑ, τον ΟΓΑ, τον ΟΠΑΔ (Δημόσιο), τον ΟΑΕΕ (ελεύθερους επαγγελματίες), τον Οίκο Ναύτου και το ΤΑΥΤΕΚΩ (τραπεζικούς κ.λπ.), και οι ασφαλισμένοι θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν από τους 20.000 συμβεβλημένους ιδιώτες γιατρούς. Όμως, για να αποδώσει ο νέος φορέας, έπρεπε να χρηματοδοτηθεί! Κάτι που δεν έγινε, παρά τις επίμονες προσπάθειες του προέδρου του Γεράσιμου Βουδούρη προς το υπουργείο Οικονομικών. Ήταν, λοιπόν, ηλίου φαεινότερον ότι χωρίς ρευστό ήταν καταδικασμένος να χρεοκοπήσει.
Τα συσσωρευμένα χρέη των ασφαλιστικών ταμείων, που συγχωνεύτηκαν στον ΕΟΠΥΥ από τα έτη 2009-2010-2011, προσεγγίζουν με βάση την έκθεση του υπουργείου Οικονομικών, τα 3,5 δισ. ευρώ, όπως αναφέρει η Ένωση Ιατρών του νέου φορέα (ΕΝΙ - ΕΟΠΥΥ).
Τα γενόσημα
Με το πολυνομοσχέδιο για την υγεία τον περασμένο Φεβρουάριο η Ελλάδα μπορεί να εισάγει γενόσημα (αντίγραφα) φάρμακα από τρίτες χώρες, όπως η Ινδία και το Πακιστάν, και οι γιατροί υποχρεώνονται να γράφουν στις συνταγές τη δραστική ουσία και όχι το σκεύασμα με την εμπορική του ονομασία. Το νομοσχέδιο έφερε θύελλα αντιδράσεων, καθώς σύσσωμος ο ιατρικός κόσμος εξέφρασε την ανησυχία του ως προς την ποιότητα και την ασφάλεια των γενοσήμων που απαιτείται να καλύπτουν το 50% της συνταγογράφησης.
Αυτό οδηγεί τις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες, που απασχολούν περίπου 15.000 εργαζομένους, να βυθίζονται στα χρέη. Από τη μια πλευρά το κράτος δεν τους πληρώνει και από την άλλη βλέπουν ότι είναι αδύνατον να ανταγωνιστούν τα μεροκάματα των τρίτων χωρών.
Την ίδια στιγμή οι φαρμακοποιοί σταματούν την πίστωση στους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ, καθώς οι οφειλές του υπερ-Ταμείου προς αυτούς αγγίζουν το 1 δισ. ευρώ. Σήμερα οι ασθενείς πληρώνουν από την τσέπη τους τα φάρμακά τους, αφού ο χρεοκοπημένος ΕΟΠΥΥ δεν πληρώνει τους επαγγελματίες του κλάδου και οι φαρμακευτικές εταιρίες δεν στέλνουν παραγγελίες εάν δεν δουν το χρώμα του χρήματος, με αποτέλεσμα τα ράφια στα φαρμακεία να είναι σχεδόν άδεια!
Η συνταγογράφηση
Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση ήταν από τις βασικές εντολές του πρώτου Μνημονίου για την Υγεία, που εξακολουθεί να είναι στα χαρτιά. Η ηλεκτρονική πλατφόρμα λειτούργησε για πρώτη φορά την 1η Απριλίου 2012 και ανεβοκατέβηκε για δύο τρεις φορές έως τον Μάιο που κατέρρευσε. Έκτοτε σιγή. Οι ασφαλισμένοι παίρνουν από τους γιατρούς χειρόγραφες συνταγές που πρέπει να πληρώσουν από την τσέπη τους τα φάρμακά τους, εάν τα βρουν στα φαρμακεία.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το παρασκήνιο που αφορά τον διαγωνισμό για την αγορά ενός νέου πλήρους συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφηons αξίας 20.000.000 ευρώ (και όχι 200.000 ευρώ που στοίχισε το πρώτο σύστημα που έπεφτε διαρκώς). Οι εκλογές, όπως ήταν φυσικό, «πάγωσαν» τον διαγωνισμό.
Καλημέρα θλίψη
Η ανεπάρκεια της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας φάνηκε σε όλο της το μεγαλείο στον ευαίσθητο τομέα της ψυχικής υγείας. Την εποχή όπου τα αιτήματα των ασθενών στα τμήματα επειγόντων περιστατικών και τις ψυχιατρικές κλινικές του ΕΣΥ έχουν αυξηθεί την τελευταία τριετία κατά 120%, με την πλειονότητα των αιτημάτων να αφορά περιστατικά κατάθλιψης, φέτος μειώθηκε κατά 55% σε σχέση με πέρυσι η εγκεκριμένη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό χρηματοδότηση των κοινοτικών κονδυλίων. Συγκεκριμένα, προβλέπονται μόνο 40.000.000 ευρώ, έναντι 90.000.000 του 2011, γεγονός το οποίο αποτελεί ιστορικό ρεκόρ υποχρηματοδότησης της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και της αποασυλοποίησης των ψυχικώς πασχόντων στη χώρα μας. Την ίδια ώρα 250.000.000 ευρώ του ΕΣΠΑ για την ψυχική υγεία «κοιμούνται», ενώ το Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών (ΕΚΕΨΥΕ) κινδυνεύει με λουκέτο και οι δομές της ψυχικής υγείας καταρρέουν η μία μετά την άλλη.
.jpg.webp)
