Σημαντικές επιπτώσεις στην περίθαλψη των ασθενών μπορεί να έχει η έλλειψη φαρμάκων. Παρόλα αυτά, 75% των νοσοκομειακών φαρμακοποιών στην Ευρώπη, αναφέρει ότι παρατηρούνται ελλείψεις φαρμάκων τουλάχιστον σε επίπεδο εβδομάδας και ο μέσος χρόνος που διαρκεί η κάθε έλλειψη είναι 2,2 μήνες, αν και έχουν παρατηρηθεί ελλείψεις που έχουν ξεπεράσει ακόμη και τα 5 χρόνια...
Μάλιστα, οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί δηλώνουν ότι τους παίρνει τουλάχιστον 5 ώρες την εβδομάδα να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα που σχετίζονται με τις ελλείψεις φαρμάκων στις μονάδες τους.
Πιο συχνά παρατηρούνται ελλείψεις στα αντιβιοτικά, σε ποσοστό 77%, ενώ ακολουθούν τα εμβόλια με ποσοστό 43% και τα ογκολογικά φάρμακα σε ποσοστό 39%.
Οι μεγαλύτερες επίσης ελλείψεις παρατηρούνται σε off patent και γενόσημα σε ποσοστό 77%, σε πρωτότυπα 65% και σε βιο-ομοειδή σε ποσοστό 8%.
Τα παραπάνω προκύπτουν από έρευνα που παρουσίασε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Ένωση Νοσοκομειακών Φαρμακοποιών (EAHP) για το 2018, στην οποία μετείχαν 1.666 φαρμακοποιοί από 38 χώρες.
Σύμφωνα με την έρευνα, πρώτο σε ελλείψεις δηλώνεται το αντιβιοτικό πιπερακιλλίνη σε συνδυασμό με ταζοβακτάμη (υπήρξε πρόβλημα παραγωγής παγκοσμίως), στα εμβόλια ηπατίτιδας Α και Β, πνευμονιόκοκκου, φυματίωσης και τετάνου, στις ανοσοσφαιρίνες, τις κεφαλοσπορίνες, τη γενταμυκίνη, το συνδυασμό αμοξικυλίνης και κλαβουλανικού οξέος, της ανθρώπινης λευκωματίνης, της ξυλοκαϊνης και αδρεναλίνης, της φαιντανύλης και της ηπαρίνης.
Οι φαρμακοποιοί επισημαίνουν ότι οι ελλείψεις προκαλούν σημαντικά οικονομικά προβλήματα στα νοσοκομεία, καθώς τα τελευταία υποχρεούνται να πληρώσουν μεγαλύτερα ποσά για να προμηθευτούν το ίδιο φάρμακο από άλλο προμηθευτή ή να πληρώσουν περισσότερα για μια εναλλακτική λύση. Επιπλέον, άλλα προβλήματα που δημιουργούν σχετίζονται με περισσότερο χρόνο απασχόλησης του προσωπικού στο συγκεκριμένο ζήτημα ή με παρατεταμένη νοσηλεία στους ασθενείς , με αποτέλεσμα οι ελλείψεις συνολικά να προκαλούν σοβαρές επιπτώσεις στον προϋπολογισμό των νοσοκομείων. Συγκεκριμένα, το 43% των φαρμακοποιών συμφωνεί ότι οι ελλείψεις φαρμάκων έχουν τις παραπάνω επιπτώσεις στον προϋπολογισμό και άλλο ένα 38% συμφωνεί απόλυτα.
Όσο για την επίπτωση στους ασθενείς, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (59%) δήλωσαν ότι έχει καθυστερήσει η θεραπεία ασθενών λόγω της έλλειψης φαρμάκων. Η ποιότητα της φροντίδας που λαμβάνεται από τον ασθενή επηρεάζεται επίσης άμεσα καθώς το 31% των ερωτηθέντων παρατήρησε ακύρωση ή εγκατάλειψη της θεραπείας, το 25% των ερωτηθέντων παρατήρησε λάθη στη φαρμακευτική αγωγή και άλλο ένα 25% των ερωτηθέντων εφαρμογή άλλης αγωγής μειωμένης αποτελεσματικότητας σε σύγκριση με τη βέλτιστη θεραπεία. Για ένα 10% διαπιστώθηκε αποτυχία της θεραπείας και για ένα 8% παρενέργειες ή αυξημένη τοξικότητα. Υπήρξαν μάλιστα και 12 αναφορές θανάτου ως αποτέλεσμα έλλειψης φαρμάκων (1% των ερωτηθέντων).
Εντούτοις, στην ερώτηση πόσο συχνά εκτιμάτε ότι το νοσοκομείο σας είναι σε θέση να παρέχει θεραπεία σε έναν ασθενή παρέχοντας θεραπευτικό ισοδύναμο ή σχεδόν ισοδύναμο φάρμακο, χωρίς σημαντική διακοπή της θεραπείας, το 78% απάντησε, είτε «τις περισσότερες φορές», είτε «όλη την ώρα», επισημαίνοντας όμως ταυτόχρονα, ότι "μέχρι στιγμής καταφέρει να βρούμε εναλλακτική λύση έγκαιρα, όμως δεν είμαστε σίγουροι για πόσο καιρό μπορεί αυτό να συνεχίζεται".
Το 67% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι η χώρα τους έχει ένα σύστημα για την αναφορά ελλείψεων, αλλά μόνο το 56% όσων έκρινε ότι είναι αποτελεσματικό.
Ένα ζήτημα που συχνά αναφέρθηκε ήταν η εξάρτηση από τους κατασκευαστές / προμηθευτές για την ενημέρωση των αρχών για έλλειψη, καθώς αυτό συχνά δεν συμβαίνει ή οι πληροφορίες είναι εσφαλμένες σχετικά με την αποκατάσταση της έλλειψης καθώς υπάρχουν πολλαπλές αναβολές.
Όσον αφορά τις λύσεις από την υφιστάμενη πολιτική, το 43% πρότεινε ως αποτελεσματικότερη λύση τον κατάλογο ελλείψεων του EMA.
Συμπεριλαμβάνοντας και πιθανές εναλλακτικές λύσεις μια taskforce του ΕΜΑ για τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων ή το Δίκτυο για την έρευνα των ελλείψεων φαρμάκων στην Ευρώπη, το 42% απάντησε «Κανένα από τα παραπάνω». Στο ποσοστό αυτό περιλαμβάνονται όμως και τα άτομα που δεν γνωρίζουν αυτές τις πολιτικές.
Σε ερώτηση για τις προτεινόμενες λύσεις πολιτικής, το 79% ζήτησε μεγαλύτερη νομική σαφήνεια για την ευθύνη των κατασκευαστών να αναφέρουν επερχόμενη αναστάτωση στην εφοδιαστική αλυσίδα σε πρώιμο στάδιο, ενώ ένα 50% ζήτησε ετήσια αναφορά για το εύρος των ελλείψεων στην Ευρώπη, από τον ΕΜΑ και τις κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών. Επίσης, ένα 68% ζήτησε πιο εκτενή βάση δεδομένων από τον ΕΜΑ και ένα 58% ζήτησε έρευνα υψηλού επιπέδου σχετικά με τις αιτίες για τις ελλείψεις.
Πηγή: healthmag
